سرطان سرویکس یا دهانه رحم، به عنوان سومین سرطان شایع در دستگاه تناسلی زنان، قابل پیشگیری و غربالگری است؛ یعنی از آنجا که زمان سرطانی شدن سلول ها در این بیماری طولانی است، با تشخیص بیماری در مراحل اولیه معمولا به راحتی درمان می شود.
این روزها آنقدر در کشور ما صحبت از شیوع سرطان پستان می‌شود که بسیاری از خانم‌ها نسبت به این بیماری حساس و نگران شده‌اند.
غافل از آن که سرطان شایع دیگری نیز در کمین آنهاست؛ سرطانی که در ابتدا هیچ علائم خاصی برای تشخیص ندارد و دوره نهفتگی آن هم بسیار طولانی است. به همین دلیل پزشکان متخصص زنان و زایمان بر انجام مرتب و مداوم تست تشخیصی سرطان دهانه رحم تاکید می کنند.
البته نکته مثبتی که در ارتباط با سرطان سرویکس یا دهانه رحم، به عنوان سومین سرطان شایع در دستگاه تناسلی زنان وجود دارد، این که این بیماری قابل پیشگیری و غربالگری است؛ یعنی از آنجا که زمان سرطانی شدن سلول ها در این بیماری طولانی است، با تشخیص بیماری در مراحل اولیه معمولا به راحتی درمان می شود.
سرطانی از نوع ویروسی
دکتر آمنه لاهوتی، متخصص زنان و زایمان در ارتباط با ویروس عامل سرطان دهانه رحم می گوید:
این بیماری از طریق آلوده شدن به ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می شود، البته عوامل دیگری چون مستعد بودن برخی نژادها، تعدد زایمان ها، کشیدن سیگار، سن پایین شروع فعالیت جنسی، تعدد شرکای جنسی و وجود روابط بی قید و بند جنسی از عوامل موثر آلوده شدن به ویروس عامل سرطان دهانه رحم محسوب می شود.
به بیان دیگر ویروس عامل بیماری در بیشتر موارد از طریق رابطه جنسی به همسر فرد آلوده منتقل می شود، اما شایع ترین شکل آن نه در قالب سرطان، بلکه به صورت تبخال تناسلی است.
سن متوسط ابتلا به این سرطان چهل و هفت سالگی است، اما احتمال ابتلا به آن در دو طیف سنی یعنی از سی و پنج تا سی و نه سالگی و دیگری از شصت تا شصت و یک سالگی زیاد است و پس از هفتاد سالگی نیز خطر بروز آن تا حد زیادی کاهش می یابد.
نشانه های خطر را بشناسید
به گفته دکتر لاهوتی، خونریزی غیرطبیعی از ناحیه واژن می تواند از علائم سرطان دهانه رحم محسوب شود، گرچه خونریزی های نامنظم همیشه نشانه این بیماری نیست.
معمولا در این بیماری، خونریزی بعد از نزدیکی خود را نشان می دهد، اما گاهی اوقات نیز می تواند به صورت خونریزی های نامنظم باشد.
البته در نوع پیشرفته این نوع سرطان با ترشح بدخیم واژینال، کاهش وزن و اختلال عملکرد کلیه نیز روبه رو می شویم، اما در مواردی که هیچ علامتی از این بیماری در خانمی وجود ندارد، انجام تست پاپ اسمیر تنها شیوه تشخیصی مراحل پیش سرطانی بیماری محسوب می شود.
با مثبت شدن تست ، به هم نریزید
تست پاپ اسمیر آزمایش غربالگری است و مثبت بودن آن حتما به این معنی نیست که فرد دچار سرطان دهانه رحم شده است و فقط نشان می دهد که فرد در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارد.
دکتر لاهوتی یادآوری می کند: در چنین شرایطی باید تست های تشخیصی تخصصی برای بیمار انجام شود، یعنی اگر نتیجه تست پاپ اسمیر مثبت باشد، باید بررسی های بیشتری روی بیمار صورت بگیرد و نمونه برداری دقیق تری از دهانه رحم انجام شود و سپس براساس نتایج قطعی، درمان لازم صورت بگیرد.
دکتر فرید کرمی، متخصص پاتولوژی و دبیر انجمن آسیب شناسی در این باره می گوید:
اگر نتیجه تست پاپ اسمیر نشان بدهد که شخصی ضایعه پیش سرطانی دارد، بسته به این که ضایعات مشاهده شده در درجه پایین یا بالای سرطانی شدن باشد، باید تحت بررسی های بیشتر و تکرار پاپ اسمیر ظرف سه تا شش ماه قرار بگیرد تا نتیجه قطعی در ارتباط با بیماری وی گرفته شود.
حتی در مواردی پاتولوژیست قادر به تشخیص دقیق ضایعات نیست که در این صورت نیز باید زمان بیشتری برای تکرار بررسی ها در نظر گرفته شود.
درمان آسان
متخصصان زنان تاکید می کنند وقتی سرطان دهانه رحم در خانمی تشخیص داده شود، بسته به این که بیماری در چه مرحله ای است ممکن است به در آوردن رحم، دهانه رحم و تخمدان ها نیاز باشد، اما در مراحل اولیه بیماری این احتمال وجود دارد که درمان فقط از طریق جراحی های کوچک صورت بگیرد و درآوردن رحم و شیمی درمانی نیز انجام نشود.
به همین دلیل بر انجام مرتب تست پاپ اسمیر تاکید می شود، چون اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می توان با درمان های ساده این بیماری را ریشه کن کرد، اما در صورت پیشرفته شدن بیماری باید جراحی و پرتودرمانی صورت بگیرد.
دکتر کرمی نیز در این باره بر ضرورت آگاهی متخصصان زنان از اصطلاحات پاتولوژی تاکید می کند و می گوید: متاسفانه در برخی موارد این ناآگاهی به انجام عمل های غیرضروری روی رحم و خارج کردن این عضو منجر می شود.
پاپ اسمیر، فقط از سرطان خبر نمی دهد
دکتر کرمی، دبیر انجمن آسیب شناسی ایران با بیان این که بر انجام تست پاپ اسمیر نباید در هر سنی تاکید کرد، می گوید: در بسیاری موارد این تست با هدف تشخیص عفونت ها و التهابات گردن رحم در خانم هایی که با علایمی چون خارش، سوزش و التهاب در ناحیه تناسلی مراجعه می کنند، صورت می گیرد.
همچنین پاپ اسمیر می تواند وضع هورمونی یک خانم را نیز مشخص کند؛ یعنی با انجام این تست می توان تشخیص داد که خطر یائسگی زودرس وجود دارد و سپس اقدام به درمان های هورمونی کرد.
متخصصان زنان تاکید می کنند که هر خانمی اولین تست پاپ اسمیر را باید بعد از بیست و یک سالگی یا اگر زودتر از این سن ازدواج کرد، سه سال بعد از ازدواج انجام دهد.
بعد از این مرحله خانم ها باید هر سال یک بار این تست را انجام دهند و بعد از سی سالگی در صورتی که سه تست متوالی طبیعی باشد، هر دو تا سه سال یک بار این تست انجام شود.
ادامه مطلب / دانلود
