قرآن مجید جهنم را «دارُ البَوار» سرای هلاکت و «بِئسَ القَرار» بدترین جایگاه و «سوءُ الدار» خانه ای بسیار بَد معرفی می نماید و برای این میعادگاه همیشگی سرپیچان از فرامین الهی درهایی را قرار داده است که هر گروه از درِ (طبقه) مخصوص به خود وارد آن می گردند!؟
این درها در واقع درهای گناهانی است که به سبب آن، افراد وارد دوزخ می گردند و هر گروهی به دلیل ارتکاب گناهانی که در دنیا از آن ها سر زده است، از دری مخصوص وارد می شود و به احتمال فراوان مراد از هفت در، هفت طبقه باشد، به نحوی که از امیرالمؤمنین علی (ع) نقل شده است که فرموده اند: برای جهنم هفت در است؛ و هفت طبقه، و پس از آن حضرت یکی از دستان مبارک خود را بر روی دست دیگر نهاد و فرمودند: این گونه؛ هر طبقه بالای طبقه ی دیگر قرار داده شده است.
اما در باب نام طبقات جهنم و تعلق داشتن به کدام گروه از افراد آمده است که آن طبقات عبارتند از: جحیم، لَظی، سقر، حُطمه، هاویه، سعیر، جهنم.
1- جَحیم
مکانی بسیار خطرناک است و آتشی بسیار هولناک دارد و ساکنان آن از فشار آتش در آن زیر و رو می شوند، درست به مانند گوشتی که در دیگ از فشار جوشش دیگ، زیر و رو می گردد و از این رو خداوند می فرماید: وَالَذین کَفرُوا وَ کَذَبُو بِآیاتِنا اُولئِکَ اَصحاب الجَحیم؛ آنان که کفر ورزیدند و آیات ما را تکذیب کردند، آنان یاران و اصحاب «جحیم»؛ آتش بزرگ و هولناک هستند. (حدید: آیه 19)
2- لَظی
طبقه ی دوم جهنم می باشد و این طبقه از شدت حرارت گوشت بدن را از استخوان جدا می سازد، به نحوی که خداوند می فرماید: گناهکاران وارد لَظی می شوند و آن شعله های سوزان آتش است که پیوسته زبانه می کشد و هر چه را که در کنار و در مسیر خود می یابد می سوزاند (معارج: آیه 11- 18) و این شعله سوزان کسانی را که پشت به فرمان خداوند کرده و از اطاعت او روی گردان شدند را صدا می زند و همچنین کسانی را فرامی خواند که اموال فراوان جمع کرده و ذخیره نمودند، اما در راه خداوند انفاق نکردند، پس آن ها را به عقوبت اعمالشان می رساند.
3- سَقَر
طبقه سوم می باشد که در آن متکبران و گردنکشان منزل دارند و آن بیابانی است پر از آتش که حرارت آن همه چیز را می سوزاند، به نحوی که خداوند می فرماید: سَاصلیه سَقَر، وَ ما اَدرئکَ ما سَقَر، لاتُبقی وَ لاتَذَر، لَواحَهٌ لِلبَشَر، عَلَیها تِسعَهَ عَشَر؛ ما آن متکبر گردن کش را با آتش سقر می سوزانیم، و تو چه می دانی سقر چیست؟ آتشی است که نه چیزی را باقی می گذارد و نه چیزی را رها می کند، و پوست بدن را به کلی دگرگون می نماید، و نوزده نفر (از فرشتگان عذاب) بر آن گمارده شده اند. (مدثر: آیه 26- 30)
4- حُطمه
طبقه چهارم می باشد و آن جایگاه افراد مردم آزار و مال حرام خور است به نحوی که در قرآن آمده است: لَینبذَنَ فِی الحُطَمه وَ ما اَدرئکَ مَالحُطَمه، نارُاللهِ المَوقَدَه، الَتی تَطلِعُ عَلَی الأَفئِده؛ کسانی که در حضور و غیبت مردم را اذیت می کنند و از حرام مال جمع می نمایند و گمان می کنند که آن مال، آنان را در دنیا همیشه نگه می دارد، به زودی در حُطمه (آتش خُردکننده) پرتاب می شوند و تو چه می دانی حُطمه چیست؟ و آن آتش برافروخته الهی است. آتشی که از دل ها سر می زند و نخستین جرقه هایش در قلب ها ظاهر می گردد. (همزه: آیه 4- 7)
5- هاویه
آتش عمیقی است و به قدری حرارت دارد که پوست بدن افرادی که در آن واقع می شوند را درهم می کشد، به نحوی که خداوند می فرماید: کسانی که به آیات ما کافر شدند، به زودی آن ها را در آتش وارد می کنیم که هرگاه پوست های تن آن ها (در آن بریان) گردد و بسوزد، پوست های دیگری را به جای آن قرار می دهیم تا کیفر اعمالشان را مجدد بچشند. (نساء: آیه 56)
6- سَعیر
خداوند در باب معرفی آن می فرماید: انا اعتَدنا لِلکافرینَ سَلاسِلَ وَ اَغلالاً وَ سَعیراً؛ ما برای کافران، سلسله ها و زنجیرها، غل ها و آتش سعیر را مهیا و آماده کرده ایم (انسان: آیه 4) و مرحوم حویزی در تفسیر خود درباره ی این مکان می نویسد: سعیر مکانی است که در آن، سیصد چادر از آتش برپا شده است و در هر چادری سیصد قصر از آتش وجود دارد، و در هر قصری سیصد اتاق از آتش، و در هر اتاقی سیصد گونه از انواع عذاب های آتشین وجود دارد، و در هر اتاق، مارها و عقرب ها و غل ها و زنجیرهایی که همه از آتش است، محیا می باشد. (تفسیر نورالثقلین، ج3: 17)
7- فَلق
درباره ی این طبقه از جهنم، معاویه بن وهب می گوید: روزی در خدمت امام صادق (ع) بودیم، شخصی آیه «قَل اَعُوذُ بِرَبّ الفَلَق» را خواند و از حضرت پرسید: فَلَق چیست؟ حضرت فرمودند: بیابانی است در دوزخ، که در آن هفتاد هزار خانه و در هر خانه هفتاد هزار اتاق و در هر اتاق هفتاد هزار مار بزرگ و در شکم هر ماری هفتاد هزار نوع از سم است (نورالثقلین، ج3: 720) و به روایتی دیگر فلق چاهی در جهنم است که اهل دوزخ از حرارت آن دنبال پناهگاه هستند و در آن چاه صندوقی از آتش است که اهل آن چاه از حرارت و سوزندگی آن در رنج و عذاب می باشند. (آمال الواعظین، ج3: 427- 430)
ادامه مطلب / دانلود