دلایل ریزش مو و درمان آن

ریزش مو (Hair loss) بیماری ای است که در آن موهای سر و یا تمام بدن شما شروع به ریزش می کند. ریزش مو می تواند بدلایل مختلف همچون موارد ارثی، مصرف داروهای خاص و یا ابتلا به بیماری های خاص باشد.هر مرد، زن و یا حتی کودکی ممکن است دچار ریزش مو شود.

مو از پروتئینی بنام کراتین در ناحیه خارجی پوست سر و توسط فولیکول های (follicles) مو ساخته می شود. وظیفه فولیکول ها تولید مو می باشد، زمانیکه موی جدید ساخته می شود، موی قدیمی از پوست سر خارج شده و شما قادر به دیدن آن می شوید. در واقع مویی که از سر خارج می شود، رشته ای از سلول های کراتینی مرده است. متوسط موهای سر بزرگسالان حدود ۱۰۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ بوده و از دست دادن تعداد کمی (مثلا ۱۰۰ عدد) از این موها در روز معمولا باعث نگرانی نمی شود.

طاسی سر شرایطی است که در آن فرد شدیدا دچار ریزش مو می باشد. بعضی از افراد ترجیح می دهند تاسی سرشان را نادیده گرفته و بعضی دیگر ترجیح می دهند که از روش های موجود همچون درمان دارویی و یا جراحی برای درمان ریزش موی شدید و طاسی استفاده نمایند.

قبل از انتخاب هرنوع درمان برای ریزش مو و طاسی با پزشکتان درباره دلیل ابتلا به این مشکل و بهترین درمان برای نوع خاص ریزش موی خود مشورت نمایید.

علایم ریزش مو

ریزش مو می تواند در شکل های مختلفی بسته بعلت آن خود را نشان دهد. این علایم می توانند ناگهانی ظاهر شده و یا آرام آرام خود را نشان دهند. بعضی از انواع ریزش مو موقتی بوده و بعضی دیگر دائمی می باشند. علایم و نشانه های ریزش مو می تواند شامل:

تنک شدن تدریجی بالای سر – این شکل از ریزش مو، معمول ترین شکل ریزش مو است و هر دو مردان و زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. این شکل ریزش مو در مردان معمولا از جلوی سر شروع شده و به سمت پشت سر می رود. زنان معمولا موهای جلوی سر خود را خفظ می کنند اما در بخشی از سرشان مو شروع به ریزش می کند.

طاسی نقطه ای یا تکه ای – بعضی افراد دچار این نوع ریزش مو شده و دایره های کوچکی (معمولا حدود ۲ سانتیمتر) در سر ایجاد می شود و پوست سر در آن نواحی معلوم می گردد. این نوع ریزش مو معمولا پوست سر را تحت تاثر قرار می دهد اما می تواند برروی سایر نقاط از جمله ریش یا ابرو نیز ظاهر شود. بعضی اوقات پوست قبل از ریزش مو دچار خارش و یا درد می شود.

از دست دادن ناگهانی مو – صدمات و شک های جسمی و یا روحی می تواند باعث سست شدن موها شود. در پی این ضعیف شدن زمانی که شانه می کنید و یا موی سر خود را می شوید، ناگهان مشت شما پر از مو می شود.

ریزش موی تمام بدن – بعضی از بیماری ها و درمان های پزشکی، از قبیل شیمی درمانی، می تواند باعث ریزش موی همه بدن شما شود. معمولا موها بعد از پایان درمان شروع به رشد مجدد می کنند.

دلایل ریزش مو

اکثر افراد بصورت طبیعی و عادی روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ عدد از موهایشان می ریزد. اما هرچه سن افراد بیشتر شده موهای بیشتری در روز شروع به ریختن می کند. سایر علل ریزش مو شامل مشکلا هورمونی، بیماری های خاص و مصرف داروهای خاص می باشد. در زیر به معرفی و توضیح بعضی از علت های ریزش مو پرداخته ایم:

مشکلات هورمونی – از قبیل سطوح غیرطبیعی آندروژن (نوعی هورمون مردانه که توسط هردو مردان و زنان ساخته می شود)

ژنتیک – یکی دیگر از عوامل ریزش مو بوده و باعث افزایش استعداد ریزش موی افراد و در نتیجه ابتلای افراد به دونوع ریزش موی الگوی مردانه و ریزش موی الگوی زنانه شود.

استرس، بیماری و یا زایمان – همه مشکلات ذکر شده از جمله استرس و می تواند باعث ریزش مو و طاسی موقتی شود. همچنین بعضی از عفونت های قارچی هم باعث ابتلا به این مشکل می شود.

داروها – داروهای مختلف از جمله داروهای شیمی درمانی، داروهای رقیق کننده خون، مسدود کننده های بتا آدرنرژیک که برای کنترل فشار خون استفاده می شوند و داروهای پیشگیری از بارداری می توانند باعث ابتلا به این مشکل شوند.

سوختن، آسیب دیدن و یا اشعه ایکس – همه موارد ذکر شده می تواند باعث ریزش موی موقتی شود، در این موارد بعد از درمان و خوب شدن مشکل، موها مجددا به شکل قبل از آسیب بر میگردند.

بیماری های خود ایمنی – این بیماری ها ممکن است در مواردی باعث ابتلا به ریزش مو شوند. در اکثر افراد مبتلا به این نوع ریزش مو، موها بر می گدند هر چند که ممکن است بصورت موقتی پس از برگشت موها نازک تر و یا روشن تر باشند.

لوازم آرایشی بهداشتی – مصرف بیش از حد و یا نامناسب رنگ مو، اتو مو، فر کننده های دائمی و یا استفاده بیش از حد از شامپو ها می تواند باعث ریزش مو و تنک شدن موها شود. در بیشتر موارد ریزش موی ناشی از این موارد قابل درمان است اما آسیب های شدید ممکن است درمان نشود.

همچنین انواع مدل های مو که باعث کشیدن محکم موها می شود، نیز خطرزاست.

بیماری های خاص – بیماری های تیروئیدی، دیابت، کمبود آهن و کم خونی نیز می توانند باعث ریزش مو شوند. البته در این موارد با درمان بیماری ریزش مو هم بهبود پیدا می کند.

رژیم غذایی – رژیم غذایی کم پروتئین و یا خیلی محدود نیز می تواند باعث ریزش مو شود.

درمان ریزش مو

در بعضی از انواع ریزش مو، ممکن است بدون هیچگونه درمان خاصی موها دوباره شروع به رشد نمایند. در سایر موارد درمان می تواند به بهبود رشد موها و یا پوشاندن جاهای خالی کمک نماید. درمان های مورد استفاده شامل درمان دارویی و یا جراحی می شوند.

درمان دارویی ریزش مو

درصورتیکه مشکل ریزش موی شما بدلیل بیماری خاصی ایجاد شده باشد، درمان آن بیماری لازم برای درمان ریزش مو لازم است. داروهایی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان ریزش مو تایید شده اند، شامل:

ماینوکسیدیل (مینوکسیدیل یا Minoxidil) – مینوکسیدیل دارویی مایع و یا کف مانند است که دوبار در روز باید در سر مالیده شود تا به رشد موها و جلوگیری از ریزش موها کمک نماید. این دارو در مقادیر ۲ و ۵ درصد موجود می باشد. عوارض جانبی این دارو عموما شامل سوزش سر و یا رشد موهای ناخواسته در صورت می باشد.

فیناستراید (Finasteride) – این دارو برای طاسی الگوی مردانه، بشکل قرص و بصورت روزانه تجویز می گردد. اکثر مردانیکه این دارو را مصرف میکنند شاهد کاهش ریزش مو و حتی رشد موهای جدید بوده اند. عوارض جانبی نادر آن شامل کاهش میل جنسی مردانه و عملکرد جنسی می شود. FDA هشدار می دهد که این دارو ممکن است خطر سرطان پروستات را در بعضی از مردان افزایش دهد. زنانی که در سن باروری هستند نیز باید از مصرف این دارو خودداری نمایند.

درمان ریزش مو با جراحی

در معمول ترین شکل ریزش موی دائمی، فقط بالای سر تحت تاثیر قرار گرفته و با جراحی می شود، بیشتر موهای از دست داده را جبران کند. انواع جراحی ها شامل:

پیوند مو – در این شیوه جراحی شاخه های کوچکی از پوست پشت و یا کنار سر که حاوی تعداد کمی مو هستند، جدا شده و در نواحی طاس سر کاشته می شود. ممکن است چندین بار این جراحی لازم شود.

کاهش پوست سر (Scalp reduction) – در این شیوه بخش هایی از پوست طاس سر جدا شده و بعد از اینکه نواحی طاس برداشته شود پوست سر با نواحی حاوی مو پوشیده می شود.

درمان خانگی ریزش مو

با رعایت موارد زیر می شود از بعضی از انواع ریزش مو پیشگیری کرد:

۱- رژیم غذایی سالم و مناسب

۲- اجتناب از مدل های موی سفت و مدل هایی که کشش مو در آنها وجود دارد

۳- اجتناب از کشیدن، مالش و پیچاندن موها شدید موها

توجه داشته باشید که اگر یک رژیم غذایی کامل و سالم دارید، استفاده از مکمل های تقویتی برای پیشگیری و درمان ریزش مو مورد نیاز نمی باشد.