حکایت های گلستان سعدی: باب هشتم، آداب 53: ذات و گوهر هر چیز
هر سنگ گرانبهایی اگر در باتلاق افتد همچنان دارای ارزش است و دود اگر به عرش رسد همچنان بی ارزش. بدون آموزش هیچ استعدادی شکوفا نمی گردد و بدون استعداد در امری آموزش بی اثر است. ماهیت خاکستر ارزشمند است چرا که از جنس آتش است و آتش، ذات معنوی …
هر سنگ گرانبهایی اگر در باتلاق افتد همچنان دارای ارزش است و دود اگر به عرش رسد همچنان بی ارزش. بدون آموزش هیچ استعدادی شکوفا نمی گردد و بدون استعداد در امری آموزش بی اثر است.
ماهیت خاکستر ارزشمند است چرا که از جنس آتش است و آتش، ذات معنوی دارد و گرنه خاکستر به ذات خویش بی ارزش است و با خاک برابر. و در مقابل قیمت شکر به خاطر نیشکر نیست بلکه برای ارزش خویش می باشد.
پیغمبر زادگی قدرش نیفزود
گل از خارست و ابراهیم از آزر (1)
1- آزری: منسوب به آزر جد مادری حضرت ابراهیم (ع) یا عمّ او که آزر بتگر هم گفته شده.
نکته: سعدی بزرگ با گفتن این آداب دو اصل مهم را بیان می کند.
اول آنکه به ذات و جوهر هر چیز اشاره می کند. ذات نیکو را با ارزش و ذات بد را بی ارزش می داند. از طرفی، راه و روش و سبک زندگی را چه درست یا غلط موثر بر ذات می داند که می تواند در برخی موارد اصل و ماهیت را تغییر دهد.
پینوشت: کتاب آقای «محمد محمدی اشتهاردی»