حکایت های گلستان سعدی: باب دوم، حکایت 28 – گله از همسر ناسازگار
با کاروان یاران به سوى دمشق رهسپار شدیم. به خاطر موضوعى از آنها ملول و دلتنگ شدم. تنها سر به بیابان بیت المقدس نهادم و با حیوانات بیابان مانوس شدم. سرانجام در آنجا به دست فرنگیان (1) اسیر گشتم. آنها مرا به طرابلس (یکى از شهرهاى شام ) بردند و …
با کاروان یاران به سوى دمشق رهسپار شدیم. به خاطر موضوعى از آنها ملول و دلتنگ شدم. تنها سر به بیابان بیت المقدس نهادم و با حیوانات بیابان مانوس شدم. سرانجام در آنجا به دست فرنگیان (1) اسیر گشتم. آنها مرا به طرابلس (یکى از شهرهاى شام ) بردند و در آنجا در خندقى همراه یهودیان به کار کردن با گل گماشتند. تا اینکه روزى یکى از رؤساى عرب که با من سابقه اى داشت از آنجا گذر کرد، مرا دید و شناخت.
پرسید: (اى فلان کس! چرا به اینجا آمده اى؟ این چه حال پریشانى است که در تو مى نگرم.)
همى گریختم از مردمان به کوه و به دشت
که از خداى نبودم به آدمى پرداخت (2)
قیاس کن که چه حالم بود در این ساعت
که در طویله نامردمم بباید ساخت
پاى در زنجیر پیش دوستان
دل آن سردار عرب به حالم سوخت و به من رحم کرد و ده دینار داد و مرا از اسارت فرنگیان نجات بخشید و همراه خود به شهر حلب آورد و دخترش را به همسرى من درآورد و مهریه اش را صد دینار قرار داد. پس از مدتى آن دختر بدخوى با من بناى ناسازگارى گذاشت، زبان دراز کرد و با رفتار ناهنجارش زندگى مرا بر هم زد.
زن بد در سراى مرد نکو
زینهار از قرین بد، زنهار!
خلاصه اینکه: آن زن زبان سرزنش و عیبجویى گشود و همچنان مى گفت:
مگر تو آن کس نیستى که پدرم تو را از فرنگیان خرید و آزاد ساخت؟ گفتم: آرى.
من آنم که پدرت مرا با ده دینار از فرنگیان خرید و آزاد نمود، ولى به صد دینار مهریه، گرفتار تو ساخت.
رهانید از دهان و دست گرگى
روان گوسفند از وى بنالید
چو دیدم عاقبت، خود گرگ بودى
(1) فرنگ از فرانک گرفته شده که نام قوم آریایى ساکن فرانسه مى باشد. مسلمانان این اسم را بر تمام اروپائیان اطلاق مى کنند. آنها در کنار بیت المقدس با مسلمانان ستیز مى کردند و سعدى را به عنوان مسلمان، اسیر نموده و بردند.
(2) یعنى: زیرا با دل بستن به خدا، دلم به غیر خدا مشغول نبود.
پینوشت: کتاب آقای «محمد محمدی اشتهاردی»
