تامین نیازهای تغذیه ای مادر و شیرخوار در دوران شیرخواری با تمرکز بر تغذیه مناسب و متنوع برای مادر آغاز می شود. تغذیه ای انحصاری با شیر مادر که در شش ماه اول عمر توصیه شده، نیازهای تغذیه ای برای رشد و تکامل مطلوبدوران شیرخواری را فراهم می کند؛ با این حال مادران در این دوران باید دقت بیشتری نسبت به تغذیه خود و شیرخوارشان داشته باشند.
ویتامین آ
آغوز، مشخصا غنی از ویتامین آ است. میزان ویتامین آ در شیر مادر به ذخیره مادر وابسته است. چنین تخمین زده می شود که ویتامین آ دریافتی یک شیرخوار در مدت شش ماه تغذیه با شیر مادر حدود ۶۰ برابر میزانی است که در دوران جنینی دریافت می کند. به هر حال غلظت ویتامین آ در پلاسما و شیر مادرانی که از منابع غذایی دارای ویتامین آ کمتری مصرف می کنند، پایین است.
ویتامین ث
بعضی مطالعات ارتباط بین ویتامین ث رژیم غذایی مادر را با غلظت آن در شیر مادر نشان داده اند. در مطالعات دیگری که با استفاده از مکمل یاری در رژیم غذایی مادر بود، ارتباط مستقیمی با غلظت آن در شیر مادر وجود نداشت. با این وجود مادران باید تشویق شوند غذاهای سالمی را که غنی از ویتامین ث است مصرف کنند.
میزان ید موجود در شیر مادر به شدت تحت تاثیر وضعیت ید مادر است
ویتامین های گروه ب
ویتامین ب ۱، ویتامین ب ۲، ویتامین ب ۳، ویتامین ب ۶ و ویتامین ب ۱۲ ذخیره نمی شوند بنابراین لازم است روزانه در رژیم غذایی مادر وجود داشته باشند. این ویتامین ها به سهولت از طریق غدد پستانی به داخل شیر منتقل می شوند اما رژیم های غذایی حاوی غلاتی که با ویتامین های گروه ب غنی نشده اند، استفاده کم از منابع حیوانی یا بیماری هایی که بر وضع ویتامین ب ۱۲ تاثیر می گذارند ممکن است سبب غلظت پایین ویتامین های گروه ب در شیر مادر شود.
اسیدهای چرب
اسیدهای چرب توسط غدد پستان ساخته می شوند اما میزان این اسیدها در شیر مادر به میزان بسیار زیادی به تغذیه مادر و ذخایر بدن وی بستگی دارد. برای جلوگیری از کمبود اسیدهای چرب ضروری در مادر و شیرخوار، وجود امگا ۶ لینولئیکاسید و امگا ۳ لینولنیک اسید در رژیم غذایی الزامی است.
مطالعات متعدد نشان داده است مصرف اسید چرب امگا ۳ توسط مادر سبب افزایش میزان آن در شیر می شود، در نتیجه با دریافت این اسیدهای چرب ضروری توسط شیرخوار، عملکرد مغزی و شناختی وی بهبود می یابد.
ویتامین دی
برخلاف سایر ویتامین ها که از طریق غذا تامین می شوند، قسمت اعظم ویتامین دی در نتیجه سنتز آن در پوست به دنبال تابش اشعه ماوراء بنفش تولید می شود. تنها قسمت کمی از نیاز روزانه این ویتامین از ریق غذایی است مانند روغن ماهی، جگر، تخم مرغ و قارچ.
ید
میزان «ید» موجود در شیر مادر به شدت تحت تاثیر وضعیت «ید» مادر است. «ید» برای فعالیت تیروئید و عملکرد تکاملی بدن ضروری است. خوشبختانه غدد پستانی قادرند حتی زمانی که مادر کمبود «ید» دارد، میزان کافی «ید» را در شیر فراهم کنند. برای اطمینان یافتن از عدم کمبود «ید»، مادران روزانه ۲۵۰ میکروگرم ید در طول دوران شیردهی دریافت نمایند.
