نتايج جستجو مطالب برچسب : ثواب سلام کردن

در وصیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به حضرت علی (علیه السلام) آمده است :‌ سه چیز باعث پوشاندن گناهان است: آشکارا سلام کردن، طعام دادن، خواندن نماز شب در حالی که مردم خوابند.

کلمه ای که خاصیت نماز شب را دارد!

«سلام کردن» یکی از سنت های اسلامی است که بسیار مورد تأکید قرار گرفته است. لازم است یک مسلمان این سنت حسنه اسلامی و دینی را زنده نگه دارد. اما سلام کردن هم مثل هر کار دیگری آداب و اصول خودش را دارد! این کار که سبب می شود میان برادران و خواهران دینی الفت و دوستی شکل بگیرد روش و آدابی دارد که بزرگان دینی آن را به روشنی طرح نموده اند تا هم از مزایای دنیوی و هم اجر اخروی آن برخوردار شویم و چیزی را از دست ندهیم ولو به قدر یک سر سوزن!

«سلام» اسم خداست

خداوند متعال اسامی و نام هایی دارد که هر یک از آنها حاکی از یک صفت و حقیقتی در ذات حق تعالی است. «سلام» هم یکی از این اسامی و صفات است که به معنای سلامتی و سلم و دوستی است. خداوند متعال در سوره مبارکه حشر خود را به این نام خوانده است؛ آنجا که می فرماید: «هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ » ؛ اوست خداوند یگانه ای که جز او معبودی نیست، مالک و حاکم است و از هر عیبی منزّه می باشد، به کسی ستم نمی کند. (حشر/۲۳)

اجازه مخصوص سلام!

خداوند متعال به بندگان خود اجازه داده است که در هنگام ملاقات با یکدیگر نام او را به هم هدیه دهند که با این کار همه ی خوبی ها و خیرات را نصیب هم می گردانند. از این رو سلام کردن بسیار مورد توصیه است به طوری که بر آغاز گر سلام و کسی که در احیاء این سنّت الهی پیشی بگیرد، برکات و نصیب برتر و بهتری وجود دارد. امام صادق (علیه السلام) از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل فرمودند که حضرت فرمودند: شایسته ترین مردم نزد خدا و رسولش کسی است که سلام را آغاز کند. همچنین امام صادق (علیه السلام) فرمودند: آغاز کننده ی به سلام به خدا و رسولش نزدیکتر است.

سلام را فراموش نکنید!

در این سنت حسنه نه تنها آغاز کننده بودن یک توصیه ی خوب است بلکه بلند سلام کردن هم یکی دیگر از ادبهای این رسم نیکوست. امام محمدباقر (علیه السلام) فرمودند: خدای عزّو جل بلند سلام کردن را دوست دارد. همچنین امام صادق (علیه السلام) از پدران بزرگوارشان نقل فرمودند که در وصیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به حضرت علی (علیه السلام) آمده است: سه چیز باعث پوشاندن گناهان است: آشکارا سلام کردن، طعام دادن، خواندن نماز شب در حالی که مردم خوابند.

امام صادق (علیه السلام) در حدیث شریف دیگری فرمودند: هر کس چهار چیز برای من تعهد کند من چهار خانه در بهشت برای او تضمین می کنم (که یکی از آنها) آشکارا سلام کردن در همه جاست.

سلام نکنی بخیلی!

اهمیت احیاء این سنت نیکو و این پدیده ی اجتماعی تا بدانجاست که خودداری از سلام کردن از نشان های بخل شمرده شده است. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: خدای عز و جل فرمود: بخیل کسی است که از سلام کردن بخل ورزد.

این موضوع تا جایی اهمیت دارد که سلام کردن بر همه حتی بر کودکان توصیه شده است. امام رضا (علیه السلام) از پدران بزرگوارش نقل کرده است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: پنج چیز را تا آخر عمر رها نخواهم کرد. (که یکی از آنها) سلام کردن بر کودکان است تا بعد از من سنّت (رسم) باشد.

پس نباید بخل ورزید حتی در مقابل کودکان و این از آموزه های گرانقدر اسلامی است.

همچنین نباید در سلام کردن میان افراد تفاوت قائل بود. امام رضا (علیه السلام) فرمودند: هر کس فقیر مسلمانی را ملاقات کند و به گونه ای بر او سلام نماید که با سلام بر ثروتمند فرق داشته باشد در روز قیامت خداوند را در حالی ملاقات می کند که خداوند بر او خشمگین است.

اگر سلام نکرد، جوابشو نده!

امام صادق (علیه السلام) از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل فرمودند که کسی که قبل از سلام سخن آغاز کند به او پاسخ ندهید! و نیز فرمودند: قبل از سخن گفتن سلام کنید اگر کسی قبل از سلام گفتن سخن گوید به او پاسخ ندهید. پس اصلاً زشت و دور از آداب مسلمانی نیست که بخواهیم همیشه اول کلام و گفتگوی مان را با سلام کردن آغاز کنیم و نه مثل برخی دیگر از فرهنگها بدون هیچ مقدمه و مدخلی! یادمان نرود که حتی تأکید شده است به کسی که بدون رعایت این فرهنگ شروع به سخن می کند نباید پاسخ بدهیم و باید خودمان را ملزم نماییم با سلام گفتگو و محاوراتمان را شروع نماییم تا جایی که در سلام از هم پیشی بگیریم نه آن که سلام کردن برایمان سخت باشد. بگذارید مثالی بزنیم:

فرض کنید می خواهید در خیابان آدرسی و یا ساعت را بپرسید. مسلمانانه اش! این است که اول بگویید سلام و بعد باقی سؤالات! اما متأسفانه در برخی موارد و یا شاید باید گفت در بسیاری از موارد شاید هم به نحو غیرمحسوس با فرهنگ سازی بیگانه! بدون “سلام” می پرسیم آقا شما این آدرس را بلدید؟! و یا ساعت چنده؟ و خیلی می خواهیم مؤدب باشیم اولش می گوییم: ببخشید! ساعت چنده؟! تا حالا شما برای ساعت پرسیدن اول سلام کرده باشید؟! مثلاً سلام خوبید؟! ساعت چنده؟! نمی دانم شاید باید فرهنگ سازی کرد. به نظر شما ببخشید اول سؤالاتمان ترجمه “excuse me” اونور آبی ها نیست؟!!

جواب سلام هم که واجبه!

و البته و صد البته همه می دانیم که جواب سلام هم واجب است و این جواب شامل همه نوع آغاز سخن و سلامی هست. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: جواب دادن به نامه مانند پاسخ سلام واجب است و آغاز کننده ی به سلام نزد خدا و رسولش شایسته تر است. همچنین آن حضرت از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل فرمودند که سلام کردن مستحب و پاسخ آن واجب است. و شاید بشود مثال این روزگار ما را ایمیل و تلفن و چت و غیره هم دانست (البته با رعایت موازین شرعی!!)

پایان سخن:

سلام کردن یکی از آداب اسلامی است که شاید به علت وفور و تکرار آن برایمان امری عادی و پیش پا افتاده شده باشد اما باید توجه نمود که این سنت حسنه اسلامی در صورتی که با همه آداب و شرایطش اجرا و عمل شود ثمرات مادی و معنوی بسیاری را برای فرد و جامعه بدنبال دارد که شایسته نیست نسبت به آن بی توجهی گردد.

ادامه مطلب / دانلود

چرا ما همیشه به هم سلام می کنیم؟

سلام چیست؟

چرا ما به هم که می‌رسیم سلام می‌کنیم؟

آیا بقیه انسان‌ها نیز همین همین‌گونه‌اند؟ یعنی هنگام به هم رسیدن به سلام می‌کنند؟‌

بحثی کوتاه در باب چیستی و چرایی سلام

 انسان‌ها در همه جوامع هنگام ملاقات با هم، صحبت خود را با کلماتی آغاز می‌کنند و بعد اگر صحبت دیگری داشته باشند انجام می‌دهند.

در بعضی جوامع اول که به می‌رسند از حالت کلی فرد می‌پرسند، مثلا می‌گویند: چطوری؟ امروز چرا سر کار نیامدی…

یا در بیشتر جوامع کلماتی معادل(ترجمه‌ای و نه معنایی) «صبح به خیر» یا «عصر به خیر» یا… را به کار می‌برند.

و یا حداقل با حرکتی خاص(مانند اشاره سر و دست یا برداشتن کلاه) همین معنای شروع ارتباط را می‌رسانند و بعد صحبت خود را شروع می‌کنند.

وجه مشترک تمام این حرکات و کلمات، شروع ارتباط به هم راه احترام است.

و نتیجه این اعلان رفاقت و احترام، بطور معمول تحکیم پیوند‌های اجتماعی است.

البته در بیشتر جوامع احترام حالتی تذلل و خواری دارد. یعنی همیشه کوچک‌تر به بزرگ‌تر، سرباز به افسر، پست به عالی، فقیر به پول‌دار، سلام می‌کرده‌اند.

این آغازگری در بیان همچنان که در تمام جوامع وجود دارد، در تمام زمان‌ها هم وجود داشته است.

گرچه ممکن است در طی زمان تفاوت‌هایی کرده باشد، مثلا کم یا زیاد شده باشد، اما همیشه وجود داشته است.

در جامعه عرب جاهلی نیز هم‌چین چیزی وجود داشته است، و خداوند به واسطه حضرت رسول صلی الله علیه و آله این عمل را آنقدر پیشرفت دادند که به نظر من هنوز خیلی از جوامع به مسلمان‌ها نمی‌رسند.

در آن زمان‌ها عرب‌ها چند عبارت برای شروع ارتباط داشتند؛ گاهی در برخورد “انعم صباحا” می‌گفتند معادل صبح بخیر، گاهى مى‏گفتند: “حیّاک الله” خدا تو را زنده نگه‌دارد، یا “ابیت اللعن” از نفرین به‌دور باشی، و یا می‌‏گفتند: “سلام علیک” که در آخری رفاقت و احترام بیشتری خوابیده، به معنای صلح و دوستی نیز بوده و از بقایای دین حنیف حضرت ابراهیم بوده است.

اما به اعتبار اولی و این‌که در همه معنایی دعاگونه برای خیر بوده است، همگی این عبارت‌ها را «تحیّت» نامیدند که به معنای طلب زندگی است.

پس «سلام» تحیّتی است، به معنای اعلام آغاز ارتباط، احترام متقابل، که علاوه بر معانی دیگر تحیات، دوستی را نیز می‌رساند. تا این‌جای کار سلام عرب‌ها نسبت به بقیه آغازگری‌ها فقط معنای تحیت را اضافه دارد، که گفتیم به معنای الهی زنده و سلامت باشی است.

پس اسلام چه کرد؟

اسلام از میان انواع تحیات، تحیّت «سلام» را تایید و امضا کرد. چرا که گفتیم «سلام» از قبل اسلام بوده و باقی مانده‌های دین حضرت ابراهیم بوده است. اما غیر از این:

روحیه‌ی تذلل و خواری که در این سنت بود و هنوز در خیلی از جوامع هست، را شکست. به گونه‌ای که پیامبر اکرم و ائمه سلام الله علیهم از سلام به کوچک و بزرگ، بنده و سرور، فرمانده و سرباز، ابایی نداشتند و به همه سلام می‌کردند.

برای افزایش روابط دوستانه مردم با هم، بر این تحیّت تبلیغ زیادی شد. برای مثال حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله از حقوق مسلمان بر مسلمان یکی را همین سلام در هنگام دیدار شمردند. و یا برای سلام کننده(آغازگر رابطه اجتماعی) ثوابی بسیار بیشتر از پاسخ دهنده گزاردند. و بخیل را کسی نامیدند که از سلام کردن بخل بورزد.

برای تحکیم روابط اجتماعی جواب این سنت، واجب شد. تا حدی که اگر کسی به شخصی که در نماز است، سلام کند بر نماز گزار اجازه پاسخ داده شده، بدون این‌که اخلالی در نمازش وارد کند.

و…

البته فقط بر این سلام تاکید نشد. بلکه طبق آیه 86 سوره نساء برای تحکیم روابط دوستانه مردم واجب شد هرکس به هر نحوی به شما تحیتی داد، شما به تحیتی بهتر یا لااقل مثل همان پاسخ گویید.

منابع:

با استفاده از: علامه طباطبایی، ترجمه المیزان، ذیل آیه 86 سوره نساء

آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،  ذیل آیه 86 سوره نساء

آیت الله جوادی آملی، ادب فنای مقربان، ج1 ذیل السلام علیکم

ادامه مطلب / دانلود
css.php