بسیاری از مراجعان به متخصصان پوست و مو را معمولاً خانم هایی تشکیل می‌دهند که هدف آنها از این مراجعه از بین بردن موهای زائد بوده و غالباً از این موضوع شکایت میکنند و به دلیل ظاهر موها اصرار دارند که هر چه سریع تر از شر آنها خلاص شوند. در اکثر مواقع، موهای زائد موارد خوش خیمی هستند که می‌توانند نشانه‌ای از مقاومت انسولینی بالا یا مقدار زیاد هورمونهای «آندروژن» از قبیل «تستوسترون» باشند. به طور تقریبی حدود ۲۲ درصد زنان امریکایی از موهای زائد صورت رنج می‌برند که در بسیاری مواقع باعث خجالت آنها در زمان حضور در جامعه شده و تأثیر روحی بدی به جا می‌گذارد. حدود ۲۲ درصد از زنان نیز با مشکلاتی نظیر رشد موهای زائد در ناحیه صورت و چانه دست و پنجه نرم میکنند.
موهای زائد در برخی فراتر از یک شکایت ساده بوده و فرد تا حدی عصبی شده که گاه دچار افسردگی میشود. زن‌هایی که با این مشکل دست به گریبانند معمولاً علاوه بر راهکارهای درمانی به دنبال تأثیر موهای زائد بر سلامت خود هستند. شناخت موی طبیعی از موی غیر طبیعی یا زائد میتواند در شناخت انواع موهایی که در بدن آدمی رشد میکند، مؤثر باشد. بدن انسان از دوران جنینی پوشیده از مو بوده تا به این طریق جنین از ضربات احتمالی محافظت شود. پس از تولد، سطح بدن با موهایی پوشیده میشود که نرم و روشن بوده و در تمام عمر وجود دارند. موهای زائد و غیر طبیعی که گاه در بدن زنان رشد میکنند به دوران بلوغ و تغییرات هورمونی برمی گردد که پس از آن به رشد و حیات خود ادامه می‌دهند. این موها تیره تر و ضخیم تر از موهای سطح بدن بوده و معمولاً در نواحی مختلفی مانند پوست سر، منطقه چانه، زیر بغل و صورت رشد میکنند. مردان به دلیل دارا بودن مقادیر بالایی از هورمون «آندروژن» موهای بیشتری نسبت به زنان دارند. بسته به آرایش ژنتیکی بدن هر فرد، افزایش یا کاهش هورمونهای خاص، سن، جنس و نژاد میتواند منجر به رشد موهای زائد در بدن شود ولی در برخی زنان، موهای زائد ممکن است علامت نوعی اختلال موسوم به «پرمویی» باشد. در واقع، «پرمویی» به اختلالی اطلاق میشود که موهای ضخیم و تیره در نقاطی از بدن زنان رشد پیدا میکنند که مختص مردان است. این امر میتواند یکی از واکنش‌های طبیعی بدن نسبت به عدم تعادل هورمونی و زیست شیمیایی مانند مقاومت انسولینی و بالا بودن هورمون «آندروژن» باشد.
در بسیاری از موارد علت اصلی «پرمویی» تشخیص داده نمی‌شود ولی شواهد نشان میدهد که بروز این اختلال بیشتر جنبه وراثت دارد. یکی از اصلی ترین دلایل «پرمویی» در زنان ابتلا به «سندرم تخمدان پلی کیستیک» است. خانم‌هایی که دچار این سندرم هستند غالباً از آکنه، مشکلات دوران قاعدگی، مشکل افزایش وزن و دیابت رنج می‌برند. موارد نادری از قبیل وجود تومور یا سرطان در غده آدرنال یا تخمدان و استفاده از برخی داروها شامل تستوسترون، دانازول، استروئیدهای آنابولیک، فنیتوئین و غیره میتواند از دیگر دلایل «پرمویی» و ایجاد موهای زائد در زنان به شمار رود. همانطور که اشاره شد، «سندرم تخمدان پلی کیستیک» از جمله اصلی ترین عوامل بروز «پرمویی» است که به دلیل ترشح بیش از حد هورمون مردانه «آندروژن» ایجاد شده و در ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد، این سندرم مشاهده میگردد. شیوع این عامل و ایجاد موهای زائد در میان زنان آسیایی شیوع کم تری دارد.
راهکارهای درمانی
بیمارانی که از رشد موهای زائد در صورت و بدن خود رضایت نداشته و به دنبال راه‌های درمانی هستند باید به مشاوره و پزشک متخصص مراجعه کنند.
الکترولیز فولیکول موهای زائد از طریق جریانات الکتریکی میتواند اثرات مخرب و دائمی بر فولیکول‌های موها داشته و از رشد آنها جلوگیری کند. ولی این روش درمانی معمولاً هزینه‌های زیادی را به بیماران تحمیل کرده و همزمان به درمان‌های مکمل هم نیاز دارد و از سوی دیگر، عوارض جانبی مانند تورم، جای زخم و قرمزی نیز ممکن است روی پوست به جا بگذارد. لیزر، از جمله روشهای درمانی مؤثری است که موهای تیره رنگ و زائد را هدف قرار میدهد. علاوه بر راهکارهای پزشکی درمانی فوق، رعایت برخی اصول ساده نیز میتواند به بهبود شرایط کمک شایانی کند. مصرف چای نعناع به مدت ۵ روز و هر روز ۲ مرتبه سطح هورمونهای جنسی مردانه را کاهش میدهد. خمیری متشکل از آرد نخود، کشک و کمی پودر زرد چوبه و مصرف روزانه آن روی مناطقی که موی زائد رشد کرده، میتواند حجم آنها را کاهش دهد. به عنوان ترکیب مؤثر دیگری نیز می‌توان ۱۰ میلی گرم آب لیمو را به همراه ۴۰ میلی گرم عسل مخلوط کرده و روی نقاط خاصی با پنبه در جهت موهای رشد کرده روی پوست مالیده و پس از ۱۰ دقیقه آبکشی کنید. این کار را هفته‌ای دو بار و به مدت ۲ هفته ادامه دهید.
