نتايج جستجو مطالب برچسب : آموزش تربیت فرزند

 چهار مرحله مهم در تربیت فرزندان

در اینجا برای شما پدران و مادران، دوره های زندگی کودکان را بخش بندی کرده ایم که در هر مرحله باید فرزند شما متناسب با سنی که در آن است، تربیت شود… تنها دلیل اینکه بچه‌ها یکدیگر را می‌زنند این است که آنها نمی‌توانند جواب دهند.

دورهٔ اول، تا پنج سالگی: تا پنج سالگی فعالیت، کنجکاوی و علاقهٔ به زندگی در کودک شکل می‌گیرد. به جای ممنوعیت و تنبیه، توجه بچه‌ها را به چیز دیگری سوق دهیم. تنها دلیل اینکه بچه‌ها یکدیگر را می‌زنند این است که

ادامه مطلب / دانلود

راهکارهای تربیت فرزندان

کودکان مدام حد و حدودی که والدین برای آن ها تعیین می کنند را محک می زنند، بنابراین وقتی نوبت به آموزش نظم و انضباط به فرزندان می رسد نباید توقع معجزه داشته باشید. تربیت فرزند به صبر و دقت زیادی

ادامه مطلب / دانلود

بایدهای زنانه شایدهای مردانه، زن بودن و مرد بودن با خود باید و نباید هایی به همراه دارد برای یک زندگی عاشقانه باید آنها را رعایت کرد.

بایدهای زنانه شاید های مردانه

خانواده کانون پیوند عاطفی زن و مرد و جایگاه تربیت فرزندان است. زنان و مردانی که از پشتوانه ارزشمند خانواده برخوردارند بهتر مسیر رشد فردی و اجتماعی را می‌پیمایند و کمتر به آسیب‌های اجتماعی دچار می‌شوند ضمن این که می‌توانند فرزندان سالمی را تحویل جامعه دهند، اما پرسش اصلی اینجاست که زن و شوهر چه وظایف و تکالیفی در خانواده دارند و چه مسئولیتهایی بر عهده آنان گذاشته شده است. ابتدا باید گفت که بلافاصله بعد از ازدواج،حقوق و تکالیفی برای زن و شوهر ایجاد می شود. ماده 1102 قانون مدنی در این باره می گوید: (همین که نکاح به طور صحت واقع شد، روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود). سپس باید به بررسی تکالیف و وظایف زن ومرد در خانواده بپردازیم. در روابط زن و شوهر می توان نخست از تکالیف مشترک زوجین سخن گفت که به تعدادی از آنها اشاره می شود.

ادامه مطلب / دانلود

امام على علیه السلام در تمام دوران زندگى پربار و نورانى خود سعى در هدایت دلها و مغزها به سوى حقیقت راه روشن الهى داشت. حضرت از هر فرصت مناسبى، با سخنرانی هاى اخلاقى، سیاسى، با نوشتن نامه هاى ضرورى و یا کلمات حکمت آمیز، به تمام ارزشهاى اخلاقى، انسانى اشاره مى فرمود و راه و رسم زندگى سالم و صحیح انسانى را در این کتاب به بشریت سرگشته، معرفى نمود و با هرگونه جهل و جهالت و نادانى مبارزه کرد و روش رسیدن به سعادت و تکامل جاویدان را به همگان نشان داد. این است که نهج البلاغه کتاب زندگى، کتاب اخلاق و رستگارى، کتاب سیاست و کشوردارى، کتاب تکامل و بالندگى است.

برخی رهنمودهای امیر المومنین به نوجوانان

1ـ صبر و بردبارى

همه ما می دانیم که نوجوان باید خود را بسازد چون روح ‘تربیت پذیرى’ دارد. نوجوان باید آینده نگر بوده و خود را براى فرداى بهتر آماده کند. نوجوان باید روابط اجتماعى خود را تنظیم کند. نوجوان باید انواع آگاهى و علوم را به دست آورد.

اما چگونه و با چه روشهائى مى توان به برترى هاى یاد شده دسترسى پیدا کرد؟

امام على علیه السلام مى فرماید تمام مراحل یاد شده را تنها با صبر و بردبارى مى توان سپرى کرد.

و تمام ارزشهاى یاد شده را با صبر و تحمل مشکلات مى توان در جان خویش پیاده ساخت.

ضرورت صبر و بردبارى

قال على علیه السلام: ‘و عود نفسک التصبر على المکروه’ امام على علیه السلام فرمود: “نفس خویش را بر استقامت در برابر مشکلات عادت ده” (نامه ى 16/31 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

انواع صبر

امام پس از آنکه به یکى از ره آوردهاى صبر و بردبارى اشاره فرمود، انواع صبر را مورد ارزیابى قرار مى دهد، و این حقیقت را طرح مى فرماید که، صبر و بردبارى هیچگاه به ضرر و زیان کسى نخواهد بود، پس باید بر همه ى سختى ها و مشکلات بردبار بود.

قال على علیه السلام: ‘الصبر صبران، صبر على ما تکره و صبر على ما تحب’ امام على علیه السلام فرمود:

“صبر و بردبارى دو قسم است، یکى صبر بر انجام کارى که خوش ندارى و دیگرى صبر بر کارى که دوست دارى” (حکمت 55 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

پس عامل اساسى، در مباحث نوجوانان، و به بارنشستن ارزشها، در خودسازى و تربیت نفس، صبر و بردبارى و تحمل مشکلات است.

نوجوانان باید خویشتن را با صبر و بردبارى عادت دهند و از عجله و شتابهاى دروغین بپرهیزند.

2ـ قانون گرائى

نوجوان سعى دارد با حساب و کتاب سخن بگوید. و دوست دارد که دیگران نیز با نظم و قانون باشند. و با او قانونمند برخورد کنند. سن و سال نوجوانى با نظم و ترتیب و قانون و حساب و کتاب هماهنگ است. اگر مربیان تربیتى، پدران و مادران، نوجوانان را با قوانین و مقررات اجتماعى آشنا سازند، چون زمینه ى پذیرش قانون در نوجوانان بسیار فراهم است، روح قانونگرائى و نظم گرائى در آنان به کمال خواهد رسید.

قال على علیه السلام: ‘ان الله افترض علیکم فرائض فلا تضیعوها’ امام على علیه السلام فرمود:

“همانا پروردگار بزرگ حقوقى را بر شما واجب کرده است پس آن را ضایع نگردانید” (حکمت 105 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

قال على علیه السلام: ‘الفرائض الفرائض ادوها الى الله تودکم الى الجنه’ امام على علیه السلام فرمود:

“واجبات الهى واجبات الهى را براى خدا انجام دهید تا شما را به بهشت جاویدان برساند” (خطبه 2/167 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

ممکن است اجراى قوانین و رعایت حقوق اجتماعى براى برخى ناخوشایند باشد، اما عدالت اجتماعى وقتى تحقق مى پذیرد که قوانین به خوبى اجرا شود.

3ـ تلاش در خودسازى

پس از شناخت روحیات و زمینه هاى فراهم دوران نوجوانى مانند:

الف- علم خواهى ب- تربیت پذیرى ج- دوراندیشى د- تفکر و اندیشه هدفدار ه- شکل گیرى شخصیت اجتماعى

باید تلاش کرد تا از زمینه هاى آماده، و روحیات مناسب نوجوانى براى ‘خودسازى ‘ و ‘تربیت خویش’ حداکثر استفاده را برد. و با آگاهى و دوراندیشى به بازسازى فکر و جان و روان خود همت کرد. زیرا تمام اصلاحات اجتماعى، و انواع سازندگى ها، از فرد آغاز مى شود.

معیار خودسازى

قال على علیه السلام: ‘کفاک ادبا لنفسک اجتناب ما تکرهه من غیرک’ امام على علیه السلام فرمود: “در تربیت خویشتن این کافى است که آنچه بر دیگران نمى پسندى انجام ندهى” (حکمت 412 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

اگر افراد جامعه، خود را تربیت کنند، جامعه نیز ساخته مى شود، و مفاسد اجتماعى و انحرافات اخلاقى به تدریج نابود مى گردند.

راه خودسازى

امام پس از طرح ضرورت خودسازى به راههاى خودسازى مى پردازد، و روش تربیت نفس، و راه خویشتن دارى را مى شناساند، و رهنمود مى دهد که منتظر دیگران نباش، تربیت و خودسازى را با تلاش و کوشش از خود آغاز کن.

قال على علیه السلام: ‘و اکرم نفسک عن کل دنیه’ امام على علیه السلام فرمود: “نفس خویش را از هرگونه کارهاى پستى دور نگهدار” (نامه ى 86/31 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

4ـ عفت و پاکدامنى

از نظر روانشناسى یکى از مسائل مهم نوجوانى شکل گیرى شخصیت اوست، نوجوان آرام آرام با محیط خانه و مدرسه و مراکز فرهنگى، آشنائى خاصى پیدا کرده و نسبت به آنها احساس مسئولیت مى کند. خود را درک مى کند و جایگاه مناسبى براى خود در نظر مى گیرد. در روابط اجتماعى براى خود احترام و شخصیتى قائل است. دوست دارد مردم او را احترام کنند، و شخصیت او را بشناسد و متناسب با آگاهى و اندیشمندى او به او بنگرند او را بستایند و مورد احترام قرار دهند که امام با توجه به همین مرحله ى حساس رهنمود مى دهد:

حفظ شخصیت

قال على علیه السلام: ‘فاقیمو ا على شانکم و الزموا طریقتکم’ امام على علیه السلام فرمود: “بر شخصیت و ارزش خود استوار باشید و راه خود را بروید” (خطبه ى 6/132 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

چون دوران نوجوانى یکى از دورانهاى حساس شکل گیرى شخصیت نوجوان است، از این رو توجه به حقوق دیگران، خواسته ها و نگرانیهاى مردم بسیار ضرورى است.

راه حفظ شخصیت

مردم جامعه دوستان و همسایگان، همانند ما مى باشند، و چون ما محبت و خشم دارند. برخى از چیزها را دوست و بسیارى از سخن ها را دوست ندارند. شخصیت اجتماعى انسان وقتى درست شکل مى گیرد که متناسب با خواسته ها و کشش هاى درونى مردم رفتار کنیم و در پرهیز اجتماعى نیز داراى معیار سنجش صحیحى باشیم که فرمود:

قال على علیه السلام: ‘من ضمن بعرضه فلیدع المراء’ امام على علیه السلام فرمود: “کسى که بر آبرو و شخصیت خود نگران است باید از مجادله بپرهیزد” (حکمت 362 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

ادامه مطلب / دانلود

اجتماعی شدن فرآیندی است که در آن کودکان از طریق آن معیارها، ارزشها و رفتارهای مورد نظر فرهنگ و جامعه خود را می آموزند. والدین در سالهای اولیه زندگی فرزندانشان، عوامل اصلی اجتماعی شدن آنها به حساب می آیند. والدین با ابراز محبت، ایجاد محدودیت و آزادی برای کودک و سرکوبی رفتار غیر قابل قبول او، سرمشق کودک قرار می گیرند و بدین ترتیب فرآیند اجتماعی شدن صورت می پذیرد.

حال در این میان برخی از والدین فرزندان خود را بیش از حد آزاد می گذارند و به تعبیر عامیانه، شرایط لوس شدن کودک را مهیا می کنند که متاسفانه هر چند این کودکان در محیط خانه بسیار مورد توجه و عنایت قرار دارند اما در محیطهای اجتماعی و در جمعهای همسالان و .. جز کودکان منفور بوده و همواره دردسر ساز هستند و به مرور موجبات ناراحتی و خجالت والدین را هم ایجاد می کنند.

البته انواعی روشهای تربیتی و انضباطی برای رفتار با یک کودک بی ادب قابل استفاده هستند. چه بخواهید به فرزند خودتان تربیت صحیح بیاموزید؛ چه بخواهید به عنوان مربی یک مهد کودک یا معلم مدرسه کودکان را تربیت کنید، باید بدانید که مواجه با یک کودک بی ادب و لوس کاری چالش برانگیز است. وقتی که آن کودک، فرزند خودتان باشد طبق رای و نظر خودتان روشهای گوناگونی برای تادیب او به کار می برید. اما وقتی کودکی که فرزند خودتان نیست بی ادبی می کند و شما تنها یک نفر از افرادی هستید که می توانید رفتار ناشایست او را متوقف کنید(مثل مربی مهد یا پرستار کودک).

تکنیک هایی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا رفتار بی ادبانه کودک را محدود و کنترل کنید و شرایطی مساعدتر برای خودتان و کودک ایجاد کنید:

الف. اگر کودک بی ادب فرزند شما نیست

** اگر دسترسی به اولیای او دارید با آنها تماس بگیرید. همیشه بهترین راه این است که بگذارید والدین کودک کار تربیت و تادیب کودک را انجام دهند زیرا این امر می تواند با شرایط خانوادگی آنها هم راستا باشد.

** در هر زمانی از تنبیه بدنی و برخورد فیزیکی با چنین کودکی بپرهیزید. پشت دستی زدن یا ضربه ارام به کفل کودکان، ممکن است تنبیه متداولی در روند تربیتی یک کودک در منزلشان نباشد و هم از نظر احساس به آنها لطمه وارد کند. بعلاوه آسیب زدن به کودک راههایی قانونی برای پدر و مادر کودک مذکور برای مقابله با شما ایجاد می کند که می توان منجر به از دست دادن کار شما گردد.

** زمانی که کودک مشغول انجام کار غلط خود است برای او توضیح دهید که این رفتار او پذیرفتنی نیست. ممکن است به همین سادگی کودک نداند که در یک مکانی خاص یا زمانی خاص چه چیزی قابل انجام هست یا نیست و تنها یک تذکر شفاهی برای تغییر رفتار کودک کافی باشد. برای او شرح دهید که چه انتظاری از او دارید تا کودک بداند که چطور رفتار کند. به عنوان مثال، اگر کودکی به طور مرتب گفتگوهای موقع شام را قطع می کند به او بگویید که قطع کردن کلام دیگران بی ادبی است ضمنا به او بگویید که او باید صبر کند تا صحبت آن فرد تمام شود بعد حرفش را بزند.

** تنبیهی را مقرر کنید که نتیجه تداوم رفتار بد آنها باشد. مثلا از بین رفتن یک رفتار خاص شما نسبت به او، یا گرفتن و محروم شدن از یک اسباب بازی و یا از دست دادن حق یا امتیازی خاص. مثلا اگر شما برای فرزندتان جشن تولد گرفته اید و یک کودک رفتار خارج از نزاکت دارد می توانید به او اخطار دهید که بقیه شرکت کنندگان ممکن است برای یک ربع او را از جمع خود اخراج کنند و او مجبور به ترک جشن شود. برای اینکه این ابزار را موثر کنید لازم است عینا جملات خود را پیگیری کنید تا کودک بفهمد که قضیه کاملا جدی است.

** در تمام لحظات آرام بمانید و با یک لحن صدای طبیعی حرف بزنید. کودکان موجوداتی بسیار احساسی هستند و ممکن است در مواقعی که آنچه را می خواهند نتوانند به دست آورند، عصبانی یا ناراحت شوند و یا شروع به جیغ و نعره کنند. لذا مواقعی که کودک را تادیب و تربیت می کنید ممکن است بدتر از قبل با داد و فریاد بی ادبانه واکنش نشان دهد. خونسرد و آرام باشید تا نشان دهید که شما کنترل شرایط را به دست دارید.

** مواقعی که کودک کار بدی انجام میدهد او را از جمع کودکان دیگر خارج کنید و بگذارید مدتی آرام باشد. از او بپرسید چرا اینطور رفتار می کند، گاهی اوقات پشت رفتار یک کودک دلیلی هست که والدین آنرا نمی بینند. کودکی که در یک جشن تولد شرکت کرده ممکن است برای کیک، احساس نگرانی و دلواپسی داشته باشد لذا کیک بقیه بچه ها را بر میدارد یا ناخنک می زند و باعث ایجاد ناراحتی در کودکان دیگر می شود. بهترین راه کمک کردن به این کودک دادن مقداری دیگر کیک به اوست تا به آرامش برسد.

** برای پرت کردن حواس این دست بچه ها یک بازی یا فعالیت شاد را شروع کنید و آنها را مشغول کنید. گاهی رفتار بد بچه ها به دلیل خستگی و کسالت آمیخته با کنجکاوی است. مشغول کردن ذهن و دستهای یک کودک با یک بازی می تواند او را از وضعیت ایجاد دردسر خارج کند.
نحوه برخورد با کودکان بی‌ادب و لوس

ب. اگر کودک بی ادب فرزند خودتان است:

** از سنین اولیه قوانین اساسی و انتظارات خود را از کودک پی ریزی و مقرر کنید. اگر برای رفتارهای بد کودک اجرای پیامدها بلافاصله بعد از ارتکاب عمل نادرست رخ ندهد و کودک این فرصت را داشته باشد که چندین بار عمل بدش را تکرار کرده باشد، احتمال کمی وجود دارد که کودک قوانین شما را اجرا کند.

** وقتی که برای کودکتان تنبیهی در نظر می گیرید نسبت به آن محکم و استوار باشید. اطمینان کسب کنید که نوع مجازات و تنبیه شما سازگاری وتناظر لازم با نوع رفتار بی ادبانه کودک را دارد و بعد از آنکه چند بار به او اخطار داده اید به فکر اجرای تنبیه افتاده اید.

** درست زمانی که رفتار بد از کودک سر می زند با آن برخورد کنید. اجازه دادن به کودک به انجام کار بی ادبانه و تنبیه او پس از ساعتها و یا روزها چاره اندیشی باعث می شود که آنها نتوانند وابستگی بین تنبیه و کار بدشان را به درستی تشخیص دهند.

**کودک را به خاطر رفتارهایی که بی ادبانه و یا لوس بازی نیست تشویق کنید. اگر او مرتبا فقط به خاطر کارهای بدش تنبیه شود ممکن است شما را به عنوان کسی که همیشه عمل او را تصدیق نمی کند به ذهن بسپارد. به طور شفاهی و یا با خرید یک هدیه از کارهای خوب او قدردانی کنید تا به او نشان دهید که چه رفتاری ستودنی و مقبول است.

ادامه مطلب / دانلود