چند توصیه مهم درباره ی مادران شاغل
چند توصیه مهم درباره ی مادران شاغل بسیاری از مادران مجبورند سر کار بروند تا در این شرایط سخت اقتصادی چرخ زندگی‌شان را بگردانند. تکلیف آنها چه می‌شود؟ آیا فرزندپروری آنها محکوم به شکست است؟ دکتر نسرین امیری، روان‌پزشک کودک و نوجوان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به این پرسش پاسخ می‌دهد.
پاسخ شما به مادرهایی که شاغلند و در عین حال، دغدغه‌های فرزندپروری دارند، چیست؟
به‌نظر من باید با برنامه‌ریزی درست، شرایطی مهیا کنیم که بچه‌دار شدن به معنی تمام‌مدت کنار فرزند بودن و کناره‌گیری از حرفه اجتماعی نباشد، چراکه وقتی بند ناف بریده شد، هر انسان هویتی مجزا دارد. قرار نیست مادر تمام روز در کنار کودکش باشد یا اگر نتواند به‌خاطر کارش هر روز با او باشد، دچار اضطراب شود.
اما نوزاد را که نمی‌توان به حال خود رها کرد! اگر قرار است مادر بعد از مرخصی 6 ماهه فعالیت حرفه‌ای خود را شروع کند، باید فرزندش را به چه کسی بسپارد که آسیب روانی یا تربیتی نبیند؟
بهتر است از یک آشنا بخواهد از فرزندش نگهداری کند. مادربزرگ، خاله و عمه‌های کودک انتخاب خوبی هستند. در قدیم بچه‌ها مادرخوانده‌ای داشتند که در نبود مادر از آنها نگهداری می‌کرد. شاید الان بسیاری از بزرگترها خاطرات خود را درباره این شخص در ذهن داشته باشند. تا 3 سالگی کودک می‌تواند در کنار این افراد باشد اما بعد از این سن باید به رشد اجتماعی‌اش توجه کرد و مهد، مکان مناسب‌تری برای نگهداری از او است.
قبل از 3 سالگی اگر کسی از آشنایان برای نگهداری کودک وجود نداشته باشد، می‌توان او را به مهد سپرد؟
بهتر است قبل از 3 سالگی مهد نرود و مثلا در شرایطی مادر او را همراه خود به محل کار ببرد. امروزه در بسیاری از اداره‌ها، محل نگهداری کودک وجود دارد و مادر می‌تواند فرزندش را به‌خصوص در سن شیرخوارگی همراه خود به محل کار ببرد و در اتاقی نزدیک به اتاق خود بگذارد تا پرستاری از او نگهداری کند و مادر نیز بتواند هر چند ساعت یک بار به او سر بزند.
در مواردی که به دلایلی کودک شیرخوار نمیتواند نزدیک محل کار مادر نگهداری شود و شخص آشنایی هم نمیتواند از او پرستاری کند، راه‌حلی جز مهد وجود ندارد اما اگر این تنها گزینه پیش‌روی شماست نباید احساس گناه یا اضطراب کنید، بلکه مهد مناسب و مطمئنی بیایید و سعی کنید مربی شیرخوار مرتب عوض نشود. علاوه بر این، مربی باید با مادر در ارتباط نزدیک باشد تا بچه دچار اضطراب و
کمبود محبت نشود چون قبل از 3 سال معضل تربیتی نداریم. مشکل اصلی بعد از این سن است. تا قبل از 3 سالگی، مهم‌ترین مساله‌ای که باید مد نظر گرفته شود، انتقال خوب و کامل محبت به شیرخوار است. کودک باید احساس کند در مدتی که مادر نیست، به‌وسیله مربی حمایت می‌شود.
بهترین سن کودک برای مهدکودک
دکتر زاهد،در این باره توضیح می دهد:تا زمانی که کودک توانایی توصیف فضای مهد و بیان اتفاق‌هایی که در آنجا می‌افتد را ندارد، نباید به مهد کودک سپرده شود. اگر مادری شاغل است، برای فرزند زیر 3 سال خود باید یک نفر را به عنوان مراقب انتخاب کند. این شخص می‌تواند مادربزرگ، خاله یا یک پرستار باشد که بچه در کنار او احساس آرامش و ایمنی داشته باشد. در چنین شرایطی، احتمال بروز «اضطراب جدایی» کمتر می‌شود در غیر این صورت بچه دچار اختلال در پدیده دلبستگی می‌شود.
پدیده دلبستگی یعنی ارتباط عاطفی که بین مادر و کودک وجود دارد و طی آن کودک احساس آرامش و ایمنی می‌کند. کودکی که زود به مهد فرستاده می‌شود تا حدی دچار اضطراب جدایی است و به حضور مادر و پدر نیاز دارد. این تمایل بودن با والدین ممکن است در حد معمول یا بیمارگونه باشد. کودکی که به مهد فرستاده می‌شود و اضطراب زیادی دارد، هر روز با گریه به مهد می‌رود و حتی دچار علایم جسمانی ناشی از اضطراب می‌شود،
لازم است رفتن او به مهد قطع و اضطراب زمینه‌ای بررسی و درمان‌های لازم انجام شود اما اگر اضطراب در حد طبیعی است، زمانی که کودک از مهد برمی‌گردد، والدین باید وقت خود را در اختیار کودک بگذارند.او به نوازش، آغوش، حضور، لبخند، بوسیدن، تماس پوستی و چشمی کافی با والدین نیاز دارد. اگر غیر از این باشد، احساس عدم‌امنیت در کودک شکل می‌گیرد و در صورت غفلت تبدیل به اختلال‌های اضطرابی و روان‌پزشکی می‌شود.
الف) تغذیه انحصاری با شیر مادر
در نقش ماه اول زندگی شیرخار به هیچ نوع غذای دیگری تی آب نیاز ندارد و باید به طور انحصاری فقط با شیر مادر تغذیه شود.
ب) عدم شروع تغذیه تکمیلی زودرس. بهترین زمان برای شروع تغذیه تکمیلی در نوزادی که مسیر رشد طبعی دارد پایان شش ماهگی است. تغذیه زودرس سبب کاهش شیر مادر بروز اسهال و استفراغ و حساسیت می‌گردد.
پ) عدم استفاده از شیرخشک در ساعاتی که مادر در منزل نیست دوران سرعت تغذیه کودک با شیر دوشیده شده و نگهداری شده مادر صورت می‌گیرد.
ت) عدم استفاده از بطری جهت تغذیه شیر خوار در زمانی که مادر کنارکودک قرار ندارد در واقع شیر دوشیده شده توسط فنجان یا قاشق به شیرخوار خورانده می‌شود. استفاده از بطری سب mpple confvse می‌شود که علت عدم تطابق جنس شکل و قوام نوک سرشیشه یا نوک سینه مادر میباشد.
ث) در زمان غیر ساعات کار مادر باید همیشه در اختیار شیرخوار باشد و شیر خوار در هر سمان نیاز به تغذیه داشت مادر باید در دسترس باشد (on-demand)
ج) استفاده از پاس شیردهی درساعات کار در صورت اسکان
چ) حرف غذا و لبنیات کافی توسط مادر در حین کار در منزل
ح) دوشیدن شیر دو تا سه بار درمحل کار
خ) آشنایی با تجربیات سایرزنان شیرده شاغل
دانستن نکات چند جهت دوشیدن شیر لازم میباشد. هنگام دوشیدن شیر یا باید درمحیطی خلوت و آرام باشد بغل گرفتن شیرخوار و تماس پوست با پوست مادر و شیرخوار و همچنین تحریک نوک پستان قبل از دوشیدن سبب تحریک تشرح هورمون آلیترسین شده که سبب تسهیل دوشیدن و خروج شیر می‌شود.
کمپرس گرم پستان ها یادوش گرفتن قبل دوشیدن شیر مفید میباشد نوشیدن مایعات گرم به جز قهوه قبل از دوشیدن شیر نیز قابل اهمیت میباشد. ماساژ ملایم پستان ها مالش و ماساژ ؟ مادر به جاری شدن شیرکمک می‌کند. مدت زمان دوشیدن شیر 20 تا 30 دقیقه میباشد
ابتدا هر یک از پستان ها پنج – هفت دقیقه دوشیده میشودو سپسمادر اقدام به ماساژ و لمس پستان ها می‌نماید مجددا مادر هر یک از پستان ها را سه تا پنج دقیقه می‌دوشد و سپس پستان ها را لمس نموده و ماساژ می‌دهد.درنهایت هر یک از پستان ها دو – سه دقیقه دوشیده می‌شود.
روشهای دوشیدن شیر: دوشیدن شیر توسط دستو با ملینیک مارست صورت می‌گیرد دراین روش دست مادر حالت حرف B انگلیسی را داشته چهار انگشت در زیر پستان و انگشت شست در بالای پستان قرار می‌گیرد. (Hand Expession) دوشیدن با پمپ های دستی روش دیگر دوشیدن شیر است.
(manual Breast prmp) که نوع پیشرفته این وسیله به صورت سیلندری میباشد.نوع دیگری از شیر دوش ها توسط باتریکار می‌کنند. (Battesy opefcted pvmp) از روشهای دیگر دوشیدن شیر استفاده از بطری گرم میباشد که به خصوص در پستان های ؟ دردناک کاربرددارد.درست زمان نگهداری شیردوشیده شده در شرایط مختلف فرق می‌کند که در جدول زیر خلاصه شده است.
ادامه مطلب / دانلود