کلسترول بالا یکی از دغدغههای انسانهای امروز است. بسیاری از خوردنیها و مواد غذایی مثلغذاهای سرخ شده، چربیهای اشباع شده مانند روغنهای حیوانی، روغن نباتی جامد و کره، دل، جگر، قلوه، سیرابی و مغز، گوشتهای پر چرب، غذاهای آماده مانند سوسیس، کالباس و پیتزا، مواد لبنی پر چرب، انواع شیرینیجات کلوچه، کیک، انواع سسهای مایونز، روغن نارگیل، انواع هلههولهها مثل چیپس، پفکهای حاوی روغنهای ترانس و غیره میزان کلسترول خون را بالا میبرند. افزایش کلسترول و چربی های خون، باعث افزایش خطر بیماری های قلبی در طی سال های اخیر شده است. بیماریهای قلبی مهمترین دلیل مرگ و میر انسانهاست. در واقع قلب بهترین گنجینهی هر انسانی است که باید مراقبش بود. درمان افزایش کلسترول خون شامل تغییر شیوه های زندگی اعم از رژیم غذایی، فعالیت بدنی و نیز رفتارهای نادرست زندگی می باشد. اما توجه به این نکته ضروری است که حل این مشکل به معنای حذف کامل چربی های غذایی نمی باشد، زیرا کلسترول در تمامی سلول های بدن یافت می شود و برای ساخت سلول های سالم و برخی هورمون های حیاتی استفاده می شود. زمانی که کلسترول خون بالا است، ذخایر چربی در رگ های خونی نیز افزایش می یابند و جریان خون در رگ ها را مشکل می سازند. لذا قلب ممکن است به خون غنی از اکسیژن دسترسی نیابد، در نتیجه خطر حمله قلبی افزایش می یابد. کاهش جریان خون به مغز نیز ممکن است به سکته مغزی منجر گردد. افزایش کلسترول، کاملا قابل پیشگیری و کنترل است. تغییر شیوه ی زندگی مانند ورزش کردن و داشتن رژیم غذایی سالم، اولین گام برای پیشگیری از افزایش کلسترول و درمان آن است.
متخصصان معتقدند که با مصرف مواد غذایی مناسب، ورزش و مراقبت از سلامت خود میتوان خطر مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی را تا ۸۰درصد کاهش داد. در این پست راهکارهای کاهش کلسترول خون را با هم مرور می کنیم.
• پژوهش ها در دانشگاه وسترن اونتاریو نشان داد نوشیدنِ روزانه ۳ لیوان آب پرتقال(از هر نوعی) به مدت ۴ هفته میزان کلسترول خوب یا مفید خون را به میزان ۲۱ درصد افزایش میدهد و تعادل بین کلسترول خوب و بد را تا ۱۶ درصد بهبود میبخشد. توصیه میکنیم صبحها دو لیوان آب پرتقال میل کنید.
• یک پژوهش پاکستانی نشان داده است که مصرف ۶ گرم دارچین معادل حدوداً نصف قاشق غذاخوری در روز، میزان کلسترول بد افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را ۳۰ درصد و تمام کلسترول را به میزان ۲۶ درصد کاهش میدهد
• افرادی که روزانه شش وعده یا بیشتر غذا میخورند در مقایسه با افرادی که روزانه دو وعده پای میز غذا میروند، میزان کلسترول بسیار کمتری دارند؛ اگر چه امکان دارد گروه اول کالریها و لیپیدهای بیشتری دریافت کنند. برای جلوگیری از این مشکل توجه داشته باشید، وعده های غذایی سبک و سرشار از سبزیجات داشته باشید.
• فقط با کاهش میزان گلوسیدهای ساده مانند نان سفید و جذب گلوسیدهای پیچیدهی بیشتر مانند نان کامل(سبوسدار) وبرنج قهوهای میتوانید میزان کلسترول خوبتان را افزایش دهید و میزان تریگلیسیرید و اسیدهای چرب دیگری که سلامت قلبتان را به خطر میاندازد را کاهش دهید.
• داشتن یک رژیم غذایی سرشار از چربیهای اشباع نشدهی مونو که در روغن زیتون وجود دارد میزان کلسترول بد را در افرادی که از دیابت و یا سندروم متابولیک رنج میبرند کاهش میدهد. درون سالادهایی که تهیه میکنید روغن زیتون بریزید و یا اینکه سس سالادتان را با این روغن تهیه کنید. سس سرکه مناسب است. این سس با سرکه و روغن زیتون تهیه میشود.
• حققان معتقدند که جو حاوی فیبر حلالی به نام بتاگلوکان است و مصرف منظم آن یعنی یک فنجان و نیم در روز میتواند میزان کلسترول بد را به میزان ۱۲ تا ۲۴ درصد کاهش دهد. اگر دنبال دلیلش میگردید باید بگوییم که این فیبرها در معده، کلسترول را جذب خود میکنند و اجازه نمیدهند که وارد جریان خون شود.
• گریپفروت سرشار از پکتین است. این فیبر حلال میزان کلسترول را کاهش میدهد. اما توجه داشته باشید که گریپفروت جذب خیلی از داروها را با مشکل مواجه میکند. برای جلوگیری از کاهش اثرات دارویی که مصرف میکنید قبل از خوردن گریپفروت با پزشک معالجتان مشورت کنید. سیب نیز منبع خوب پکتین است.
• در افراد سالم، میزان کلسترول و کلسترول ال.دی.ال بعد از مصرف یک نوشیدنیِ حاوی عسل کاهش مییابد؛ اتفاقی که بعد از مصرف نوشیدنیهای حاوی گلوسید نمیافتد. بعد از شانزده روز مصرف نوشیدنی عسل، میزان کلسترول خوب شرکت کنندهها افزایش و میزان هموسیستئین آنها کاهش یافته است. هموسیستئین، اسید آمینهای است که خطر بیماریهای قلبی و سکتهی مغزی را بالا میبرد.
• مام انواع لوبیا از جمله لوبیای قرمز، سبز، چشم بلبلی و حتی عدس و سایر حبوبات دارای مقدار زیادی فیبر هستند و میتوانند به کلسترولهای بد خون چسبیده و آنها را جذب کنند. نیم فنجان لوبیا میتواند مقدار قابل توجهی از کلسترول خون را کاهش دهد.
• مصرف زیاد میوه و سبزیجات برای همه توصیه میشود. اگر دچار کلسترول بالا هم باشید باید مصرف این مواد غذایی را بیشتر کنید. میوهها و سبزیجات نیز حاوی مقدار زیادی فیبرهای حلال هستند. توصیه میکنیم روزانه حداقل ۵ وعده میوه و سبزیجات میل کنید تا از فواید بیشمار آنها بهرهمند شوید. توصیه میکنیم این میوه و سبزیجات را بیشتر مصرف کنید: سیب، مرکبات، انواع توتها، هویج، زردآلو، آلو بخارا، کلم، سیبزمینی شیرین، گل کلم،بروکلی و بروکسل.
• نوشیدن یک فنجان چای سبز میتواند به میزان قابل توجهی در کاهش کلسترول بد موثر باشد. چای سبز همچنین مانع از لخته شدن خون میشود و در محافظت از قلب و پیشگیری از سکته مغزی و بیماریهای قلبی عروقی موثر است.
به گفته متخصصان تغذیه، مغزها مهار کننده جذب کلسترول در خون هستند و در نتیجه باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی میشوند. مغزها حاوی مقدار کافی از پروتئین، فیبر، ویتامینها و چربیهای غیراشباع هستند و میتوانند کاهنده کلسترول باشند.
سویا به خودی خود یک غذای ارزان و از نظر تغذیه کامل است و به کاهش کلسترول کمک میکند. سویا یک منبع غنی از ویتامینها، کلسیم، فسفر و آهن است و همچنین جایگزین مناسبی برای چربیهای حیوانی محسوب میشود.
• خوردن ماهی های پرچربی به دلیل دارا بودن اسید چرب امگا ۳ حائز اهمیت است.این ماده احتمال ابتلا به فشار خون و خطر ایجاد لخته خون را به مراتب کاهش می دهد.پس همواره روغن ماهی و با اسید چرب امگا ۳ به افراد دچار بیماری های قلبی پیشنهاد می شود. پزشکان خوردن حداقل دو وعده ماهی را در هفته پیشنهاد می دهند.
• غذاهایی که از نظر داشتن استرل و یا استانول _ماده ای که در گیاهان یافت میشود_غنی هستند از جذب کلسترول جلوگیری می کنند. اگرمارگارین یا کره گیاهی ،آب پرتغال و دوغ به همراه استرل گیاهی مصرف شود میزان کلسترول بد تا ۱۰ درصد کاهش می یابد.پس دو گرم استرل گیاهی لازم است تا بتوان نتیجه کاملی(کاهش کلسترول) بدست آورد. این مقدار با ۸ اونس یا ۲۳۷ میلی لیتر آب پرتغال غنی شده با استرل برابری می کند. استرل یا استانول موجود در غذاهای غنی شده هیچ گونه تأثیری بر روی تری گلیسیرید و یا کلسترول خوب (اچ دی ال) نخواهد داشت.
• برای آنکه بتوان از مواد غذایی مذکور حداکثر بهره را برد لازم است تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد شود. میزان کلسترول و یا هر نوع چربی دیگر به خصوص چربی اشباع شده و ترانس را کم کنید. گوشت،انواع لبنیات و روغن های جامد جز چربی های اشباع شده به حساب آمده و کلسترول را افزایش می دهند. چربی ترانس نیز که غالباّ در مارگارین،انواع کلوچه ها وکیک ها وجود دارد در میزان کلسترول تأثیر فراوانی دارد.این ماده لیپوپروتئین (ال دی ال) یا همان کلسترول بد را افزایش داده وسبب کاهش کلسترول خوب می گردد.
• از مصرف غذاهای چرب و با کلسترول بالا نظیر مغز، جگر، دل، کله پاچه، زدره تخم مرغ، سس های حاوی زرده تخم مرغ، کره، روغن نارگیل، روغن حیوانی، شکلات، شیرینی های خامه دار، کیک، سیب زمینی سرخ شده، سوسیس و کالباس اجتناب نمایید. به جای چیپس از سیب زمینی «ساده پخته شده» استفاده کنید و برای طعم دادن مقدار کمی کره روی آن بگذارید یا اندکی نمک و فلفل به آن بیفزایید.
آبمیوهها و نوشیدنیهای ضد کلسترول بد خون
آب سیب، جعفری و اسفناج
این آب میوهی مخلوط با سبزیجات برای کاهش کلسترول بالا و دفع ساده و سریع چربیها از بدن موثر است. ترکیبات آن سرشار از انواع ویتامینها و مواد معدنی هستند که علاوه بر خلاص کردن شما از شر چربیهای زیاد، باعث تقویت بدنتان نیز میشوند.
مواد لازم
سیب ۴ عدد
برگ اسفناج ۱ فنجان
جعفری ۱ مشت
روش تهیه
ترکیبات اشاره شده را شسته و آماده کنید. مواد را داخل میکسر بریزید و به مدت یک دقیقه مخلوط کنید. هر روز یک لیوان از این نوشیدنی ضد کلسترول میل کنید.
نوشیدنی کلم و سیر
آب کلم با سیر
کلم و سیر شهرت فراوانی در جهت ارتقای سلامتی دارند. این دو مادهی غذایی سرشار از خواص فوقالعاده هستند و بهراحتی بدن را تمیز میکنند. نوشیدنی کلم و سیر به دفع مازاد چربی و کلسترول بدن خون کمک کرده و سلامتی را بالا میبرد.
مواد لازم
کلم متوسط نصف عدد
سیر ۲ حبه
آب یک فنجان
روش تهیه
سیر را بکوبید و با کلمهای شسته و خرد شده و یک فنجان آب داخل مخلوط کن بریزید. مواد را مخلوط کنید و روزانه یک فنجان از این نوشیدنی پرخاصیت میل کنید تا کلسترول خونتان از بین برود. البته توصیه میکنیم در مصرف نوشیدنی کلم زیادهروی نکنید چون مصرف زیاد و طولانیمدت کلم میتواند باعث حساس کردن غدهی تیروئید شود.
آب توتفرنگی و مرکبات
شاید نوشیدن آب کلم و سیر چندان دلچسب نباشد اما بدون شک مصرف توتفرنگی با مرکبات باب میل خواهد بود. این نوشیدنی علاوه بر مقابله با کلسترول بد خون، حاوی خواص فوقالعادهای است که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به کاهش وزن نیز کمک میکند.
مواد لازم
توتفرنگی ۱ فنجان (۱۰۰ گرم)
پرتقال ۲ عدد
کیوی ۱ عدد
روش تهیه
آب پرتقالها را بگیرید. کیوی را شسته و پوست بگیرید و توتفرنگیها را نیز آماده کنید. سپس مواد را داخل مخلوط کن ریخته و به مدت چند دقیقه میکس کنید. به مدت دو هفته هر روز یک لیوان از این نوشیدنی را میل کنید.
آب هویج، جعفری و اسفناج
نوشیدنیهای سبز رنگ برای سلامتی زیاد توصیه میشوند به خاطر اینکه از افزایش کلسترول بد خون جلوگیری میکنند. این نوشیدنی قوی به شما کمک میکند که از شر کلسترول چربی خونتان خلاص شوید و سلامت قلب و عروقتان بالا برود.
مواد لازم
هویج ۴ عدد
جعفری ۳ دسته
اسفناج چند برگ
روش تهیه
آب ترکیبات اشاره شده را بگیرید و با هم مخلوط کنید. به مدت دو هفته هر روز بعد از هر وعدهی غذایی یک لیوان از این نوشیدنی میل کنید.
نوشیدنی لیموترش و جعفری
این نوشیدنی قوی برای افرادی است که میخواهند از افزایش کلسترول بد خون جلوگیری و یا با آن مقابله کنند.
مواد لازم
آب تصفیه شده ۲ لیتر
جعفری ۳ دسته
لیموترش ۳ عدد
روش تهیه
لیموترشهای برش داده شده را با جوششیرین تمیز کنید تا ضدعفونی شوند. سپس آب را بجوشانید و اجازه دهی خنک شود. در مدتی که آب خنک میشود لیموترشها را ورقه ورقه کنید و جعفریها را ریز خرد کنید. سپس لیموترشهای ورقه شده و جعفریهای خرد شده را داخل آب بریزید. در ظرف را بگذارید و ترکیب را به مدت یک روز داخل یخچال قرار دهید. سپس محلول را هم بزنی و روزانه یک فنجان از این نوشیدنی را میل کنید.