مهمترین و بیشترین آسیب وارده در حوادث آسیب به سیستم استخوانی و اسکلتی است چون این سیستم تمامی بدن را فراگرفته و نقش اصلی را در نگهبانی احشا و اعضای نرم ایفا میکند و بیشترین مقدار ضربه ها به این سیستم برخورد میکند. این سیستم مسوول حرکت فرد نیز میباشد و آسیب آن سبب عدم توانایی در حرکت میشود.
بیشترین آسیبهای وارده در حوادث به دستها و پاها وارد میشود. استخوانهای بلند دستها و پاها در این حوادث به صورت باز و بسته دچار شکستگی و آسیب میشوند. در ادامه نحوه برخورد با این شکستگیها را آموزش خواهیم داد.
حساسیتهای موجود در شکستگی ها
استخوانها محیطی امن در ورای خود برای عبور اعصاب و رگها به بخشهای پایین تر ایجاد میکنند . در صورت شکستگی حرکت سرتیز استخوان شکسته ممکن است خود باعث پارگی در رگها و اعصاب گردد.
همچنین استخوانهای بلند منبع مقدار بسیار زیادی خون هستند که در زمان شکستگی این خونریزی باعث از دست دادن فشارخون میشود.
پس باید روی آتل بندی حساس بود و مصدوم حادثه که احتمال شکستگی در اندامها دارد بدون آتل بندی جابجا نکنیم چون ممکن است این جابجایی نامطمئن باعث آسیب و معلولیت دائمی یا موقتی شود.
البته تمام این موارد برای زمانی است که دسترسی به نیروهای امدادی سخت و زمانبر باشد و باعث به خطر افتادن جان مصدوم شود. اگر در راههای مواصلاتی اصلی کشور یا در داخل شهرها با این موارد برخورد داشتید هیچ اقدامی نکنید و فقط منتظر اورژانس باشید.
آتل وسیلهای است که برای بیحرکت کردن عضو آسیب دیده استفاده میگردد.
آتل بندی
آتل بندی ثابت ساختن اعضای آسیب دیده است تا درجریان حرکت آسیب بیشتری نبینند. درحال حاضر انواع و اقسام آتلهای نرم و سخت از جنس های مختلف در آمبولانسهای مراکز اورژانس مورد استفاده قرار میگیرد. اساس کار تمامی آنها پیشگیری از حرکت مفصل و موضع شکسته با جسم ثابت وسخت است.
این جسم ثابت میتواند هرچیز دم دستی را شامل شود مثل تخته کارتن چوب. آچار و حتی قفل فرمان
شاید باورش برای عموم سخت باشد اما حتی با روزنامه و ملافه لوله شده هم میتوان یک عضوشکسته را آتل بندی و جان یک انسان رانجات داد.
شکستگی ها از لحاظ قابل مشاهده بودن سه گروهند:
شکستگی های باز: شکستگی هایی که درآنها استخوان شکسته پوست را پاره کرده سراستخوان مشخص است.
گاهی هم این بیرون زدگی به علت جابجایی برطرف شده و سوراخ و پارگی در پوست بدون استخوان واضح بیرون زده مشاهده میشود.
شکستگی بسته با تغییر شکل: دراین شکستگی ها دوسر شکسته استخوان براثر ضربه یا جابجایی غلط ویا وزن قسمت پایین تر از شکستگی ازمحل خودجابجا و شکل ظاهری اندام دچار تغییرشده است. این خطرناکترین حالت است زیرا لبه های تیز استخوان هرآن احتمال دارد عروق اعصاب را پاره کند.
شکستگی بسته بدون تغییر شکل: در این حالت درد و کبودی محل نشانه احتمالی شکستگی است. عدم تشخیص شکستگی دراین حالت و عدم مراقبت ممکن است شرایط بیمار را حادتر کند.
اقدامات لازم در زمان مواجهه با شکستگی
متاسفانه اکثر مردم در مواجهه با شکستگی ها و موارد مشکوک به شکستگی بدون انجام اقدامات حمایتی تنها به انتقال سریع میکنند درحالیکه این مصدومان هیچ نیازی به انتقال سریع نداشته برعکس بسیار بیشتر به مراقبت نیاز دارند تا احتمال آسیب به رگها و اعصاب کاهش یابد. پس باید بدانیم چکارکنیم تا به مصدوم کمک کنیم تا آنکه آسیب برسانیم.
قبل از هرچیز خونسردی خود را حفظ کنید. اقدام عجولانه شما به نفع مصدوم نخواهد بود.
به دقت به اندامهای مصدوم نگاه کنید اگر درد یا تغییر شکل در آنها مشاهده کردید قبل از حرکت آنها را ثابت کنید. اگر این درد در لگن هم وجود دارد باید هر دو پا فیکس شود و اگر در هر طرف کتف این درد مشاهده شد دست را از گردن وبال نمایید.
هرعضوی که احتمال شکستگی در آن وجود دارد نباید مورد استفاده قرار گیرد. به خصوص پا
آموزش آتل بندی استخوان دست و پا
آتل گیری پاها:
استخوانهای پا درشت ترین استخوانهای بدن هستند شکستگی در پاها باعث از دست رفتن خون زیاد میشود همچنین اگر بی ملاحظگی در زمان انتقال فرد صورت گیرد احتمال خطر فلج شدن برای فرد مصدوم وجود دارد .بهترین وسیله برای ثابت کردن پای شکسته پای دیگر خود فرد است. میتوان با پیچیدن پتو یا ملافه دور پاها و بستن آنها به هم ازجابجایی عضو شکسته پیشگیری کرد. اگر شکستگی و درد بالای زانو و یا در لگن باشد بهتر است دراین حالت بالاتر از لگن و کمر وشکم فرد هم لای پتو پیچیده شود و فرد به صورت کاملا درازکش حرکت داده شود.( درست مانند نوزاد قنداق پیچیده شده) بهتر آن است فردی که دچار آسیب جدی پا شده است را ننشانید.
در صورتی که فرد ناچار باشد با وجود آسیب پا راه برود باید پا را با چوب یا تخته بلندتر آتل گیری کرد.همچنین برای آنکه مصدوم پای خود را روی زمین نگذارد از چوب زیر بغل استفاده کرد.
چوب زیر بغل میتواند جفت یا تک استفاده شود. برای اندازه زدن چوب ازنقطه ای به فاصله سی سانتیمتری(دووجبی) کنار پا تا زیربغل را اندازه بزنید. از لی لی راه رفتن مصدوم جلوگیری کنید این کار خطرناک و تشدیدکننده درد و خونریزی است.
درصورت داشتن چوب و تخته میتوان آتل گیری پا انجام داد. درنظر داشته باشید باید حتما یک مفصل بالاتر و یک مفصل پایینتر از محل آسیب داخل آتل قرار گرفته وثابت شود.
آتل گیری دستها:
دستها با هر نوع آسیب وارده دو نوع آتل گیری میشوند آرنج خمیده یا صاف
اگر آرنج آسیب ندیده است و خم کردن آن درد ندارد باید همراه بابستن آتل آرنج خم شده و از گردن وبال شود تا راه رفتن و جابجایی باعث درد و آسیب نشود. اگر آرنج قابل خم شدن نیست به صورت صاف وتمام بازو و ساعد دریک راستا آتل گیری شود و سپس در کنار شکم و روی آن بسته شود.
نکاتی در آتل گیری دست:
• اگر شکستگی واضح و پارگی پوست وجود دارد قبل از آتل گیری پانسمان با گاز یا دستمال تمیز انجام شود یا در صورت خونریزی فعال با بستن بالاتر از نقطه شکستگی و خونریزی جلوی خونریزی گرفته شود سپس آتل گیری شود.
• اگر آتل استفاده شده خشن و یا کثیف است یا در باز و خراشیدگی ایجاد شده است حتما بین پوست و سطح آتل باید پوشش پارچه ای وجود داشته باشد.
• اگر مچ دست و انگشتان هم آسیب دیده داخل آتل قرار گیرد.
• آتل باید بلندتر از عضو باشد. انگشتان دست رابا انگشت کناری ثابت کنید یا با تکه چوبی به اندازه کمی بلندتر از همان انگشت.
• بهتر است در صورت شک به آسیب مچ آتل کف دست قرار گیرد نه پشت دست.
• به علت سبک بودن دست و بازو و آویزان شدن از گردن میتوان بایک تکه کارتن هم دست و بازو را آتل گرفت حتی کارتن را میتوان از ابتدا بازو تا انتهای انگشتان کشاند ودر نقطه آرنج خم کرد.
• در آسیبهای شانه و کتف دست طرف درگیر را از گردن آویزان کنید.
نشانه های شکستگی
هرگونه درد و ناتوانی درحرکت و تورم و کبودی و یا تغییر شکل در محل ضربه را در صحنه حادثه را به عنوان شکستگی برخورد کنید.
نکته آخر
ممکن است رفتار غلط شما در زمان انتقال فرد دچار شکستگی باعث مرگ یا معلولیت وی شود پس بدون شناخت آسیبهای وارده اقدام به حرکت دادن فرد مصدوم نکنید ابتدا نگاهی دقیق به اندامها و سینه فرد مبتلا داشته باشید اگر نشانه ای از آسیب در وی مشاهده نکردید وی را جابجا کنید وگرنه ابتدا آتل گیری و سپس اقدام به جابجایی نمایید.
درجابجایی مصدوم با عضو دچار شکستگی باید هر عضو شکسته توسط یک نفر حمایت شود و هر دو طرف شکستگی باید در یک سطح نگه داشته شود.
درحین آتل گیری باید فشار و کشش برای صاف کردن عضو یاخم کردن آرنج به اندازه ای باشد که درد مصدوم را آزار ندهد در این صورت باید عضو شکسته در همان حالت پانسمان شود.
ادامه مطلب / دانلود