قبل از جنگ جهانی دوم میزان حملات قلبی در اروپا یعنی جایی که رژیم غذایی ،اغلب شامل مواد پر کالری چون کره،خامه،روغن و سسهای چرب است، بسیار بالا بود در طول جنگ جهانی دوم به دست آوردن این نوع مواد خوراکی بسیار سخت و حتی غیر ممکن شد و در نتیجه از نگهداری افراد چاق و به دنبال آن میزان حملات قلبی بسیار کم شد . اما پس از اتمام جنگ دوباره تعداد حملات قلبی افزایش یافت.
میتوان از خطرات ناشی از چاقی کتابی نوشی. اخیرا رئیس انجمن پزشکی آمریکا اعلام کرده است که چاقی یک دشمن سلامتی انسان است. در میان میان مردان میان سالی که دچار حمله قلبی میشوند، حدود ۲۰% یا بیشتر دارای اضافه وزن هستند . یکی دیگر از گزارشات پزشکی اعلام کرده است که افراد چاق ۵/۲ برابر بیشتر از افرادی که دارای وزن مناسب هستند شانس ابتلا به انسداد شریان قلبی را دارند .
فشار خون بالا عارضه ای است که در اغلب افراد چاق دیده میشود . خوردن مواد چرب موجب غلیظ شدن خون شده و حرکت اندامها را کند میکند. افراد چاق بیش از سایر افراد در معرض بروز ناراحتیهایی مانند دیابت، آرتریت، امراض معدیو بیماریهایی از قبیل دردهای استخوان و مفاصل قرار دارند.
هنگامیکه مشغول تهیه غذاهایی هستید که نیاز به مواد پر کالری و چرب دارند، این نکات را بخاطر میآورید یک غذای خوب و لذیذ لزوما دارای چربی زیاد نیست.
بریلات ساوارین نویسنده فرانسوی کتابهای آشپزی سخن طعنه آمیز در مورد افراد پر خور دارد:پیش به سوی چربیها ،بخوریم تا چاقتر و سنگینتر شویم ، آنقدر که چربیهای اضافه مارا به گور ببرند
بعضی افراد با انگیزه تنها لاغری و رسیدن به تناسب اندام رژیم میگیرند اما این باور نادرست است.
امروزه بسیاری از افراد با اضافه شدن وزنشان که رو به چاقی میروند، شروع به گرفتن رژیم میکنند که بیشتر افراد صرفا به دلیل زیبایی و آراستگی ظاهر رژیم میگیرند ولی مهمتر از آن توجه به سلامت فرد است که میزان طول عمر و مقاومت افراد را در مقابل بیماریها به شهرت افزایش میدهد.
۱۳ توصیه برتر رژیمیبرای لاغر شدن
توصیه شماره ۱: مقادیر فراوانی آب یا دیگر نوشیدنیهای بیکالری بنوشید
گاهی اوقات افراد تشنگی را با گرسنگی اشتباه میگیرند. بنابراین، زمانیکه یک لیوان آب یخ آن چیزی باشد که شما واقعاً به آن نیاز دارید، میتوانید به دریافت مقادیر اضافی کالری پایان دهید. چنانچه آب ساده جواب نداد، یک فنجان چای میوهای را امتحان کنید.
توصیه شماره ۲: در مورد میان وعدههای شب هنگام، محتاط و انتخابگر باشید
غالباً خوردنهای بدون تفکر، مکرراً بعد از شام اتفاق میافتند، زمانیکه شما نهایتا میخواهید بنشینید و استراحت کنید و البته در مقابل تلویزیون، میانوعده خوردن یکی از آسانترین راههای دور شدن از رژیم غذایی سالم است. در چنین مواردی یا بعد از ساعت مشخصی آشپزخانه را ببندید یا به خودتان فقط اجازه مصرف یک میانوعده کمکالری مانند یک تکه کوچک شیرینی خانگی را بدهید.
توصیه شماره ۳ : از غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید
غذاهای مورد علاقهتان را حذف نکنید، ولی تعادل را رعایت کنید. به عنوان مثال به جای یک جعبه یک عدد کلوچه بخرید، یا به جای خرید یک بسته کامل مقادیر کمیآبنبات بخرید. شما همچنان میتوانید از غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید. کلید، رعایت اعتدال است.
توصیه شماره ۴ : چندین میان وعده کوچک در طول روز استفاده کنید
چنانچه کالری کمتر از آنچه میسوزانید دریافت کنید، وزن از دست خواهید داد؛ اما اگر همواره گرسنه هستید، خوردن کالریهای کمتر میتواند یک چالش باشد.
مطالعات نشان میدهند افرادی که ۵-۴ وعده و میان وعده در روز استفاده میکنند بهتر قادر به کنترل اشتها و وزن خود هستند. توصیه میشود که کالری روزانه خود را به وعدهها و میانوعدههای کوچکتری تقسیم کرده و از آنها در طول روز لذت ببرید.
توصیه شماره ۵ : در هر وعدهای پروتئین بخورید
پروتئین، بسیار سیرکنندهتر از کربوهیدراتها و چربیها است و به شما برای مدت زمان طولانیتری احساس سیری و پری میدهد. همچنین به حفظ توده ماهیچهای کمک کرده و سوزاندن چربی را تسهیل میکند، بنابراین مطمئن شوید که پروتئینهای سالم مانند سفیده تخممرغ، غذاهای دریایی، ماست، گوشت بدون چربی، پنیر، سویا، مغزها یا حبوبات را در وعدهها و میانوعدههای خود گنجانده باشید.
توصیه شماره ۶ : در رستورانها سفارش غذای سایز کوچک (سایز غذای کودکان) بدهید
سفارش یک غذای سایز کودک یک راه عالی برای کاهش دریافت کالری است و در عین حال این سایزها (در برخی رستورانها) متعارف نیز هستند و امروزه تا حدی این روش به یک رویه معمول تبدیل شده است. راه حل بعدی این است که از بشقاب و ظروف کوچک استفاده کنید. این روش کمک میکند که سهم غذایتان بیشتر به نظر بیاید و چنانچه ذهن شما راضی باشد، شکم شما نیز راضی خواهد شد.
توصیه شماره ۷ : یک فنجان پاستا را با یک فنجان سبزیجات جایگزین کنید
خیلی راحت با خوردن کمتر پاستا یا نان و در عوض خوردن بیشتر سبزیجات میتوانید یک سایز لباسی شلوار یا پیراهن را در سال کم کنید. با کاهش سهم نشاسته موجود در بشقاب خود و افزایش سهم سبزیجات میتوانید ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلوکالری کمتر مصرف کنید.
توصیه شماره ۸ : همیشه صبحانه بخورید
« صبحانه را حذف کرده و وزن خود را کاهش دهید » این جمله یک تغییر ساده رژیمیمنجر به موفقیت در امر کاهش وزن به نظر میآید؛ اما بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که عکس این قضیه صادق است. در حقیقت نخوردن صبحانه کمی بعدتر شما را گرسنه کرده و منتهی به ریزهخواری بیشتر و بدخوری در وعده ناهار و شام میشود. برای کاهش وزن و جلوگیری از برگشت آن، برای خوردن یک صبحانه سالم وقت بگذارید؛ یک صبحانه کامل شامل شیر کمچرب، غلات صبحانه پر فیبر و میوه میباشد.
توصیه شماره ۹ : فیبر را در رژیم غذایی خود بگنجانید
فیبر کمک به هضم، جلوگیری از یبوست و کاهش کلسترول خون میکند و میتواند در کاهش وزن نیز کمک کننده باشد. برای به دست آوردن خواص فیبر، زنان باید در حدود ۲۵ گرم فیبر را روزانه دریافت کنند و این مقدار برای مردان در حدود ۳۸ گرم است (یعنی ۱۴ گرم به ازای ۱۰۰۰ کیلوکالری). منابع خوب فیبر عبارتند از جو دوسر، لوبیاها، غلات کامل و انواع میوهها و سبزیجات.
توصیه شماره ۱۰: قفسهها را از اقلام چاقکننده پاک کنید
چنانچه در کابینت، چیپس و در فریزر، بستنی دارید، وزن کم کردن را سختتر از آنچه که هست، میکنید. وسوسه را با پاکسازی قفسهها از خوراکیهای چاق کننده کاهش دهید. آیا گاهی اوقات یک لذت از جنس خوراکی میخواهید؟ سعی کنید برای به دست آوردن آن از خانه خارج شوید (ترجیحاً با پیادهروی).
توصیه شماره ۱۱: آهسته وزن کم کنید
چنانچه وزن کم میکنید، ولی سرعت کاهش وزنتان را دوست ندارید، ناامید نشوید. وزن از دست دادن زمان میبرد، همان طور که اضافه کردن آن زمان برده است.
کارشناسان علم تغذیه توصیه میکنند که هدف واقعگرایانه حدود نیم تا یک کیلوگرم در هفته را برای خود در نظر بگیرید. اگر انتظار بالایی را تعیین کنید، زمانیکه با سرعت کافی وزن کم نکنید خیلی زود دلسرد و تسلیم خواهید شد. به یاد داشته باشید زمانیکه تنها ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن خود را کم میکنید، شروع به حس کردن فواید سلامتی خواهید کرد.
توصیه شماره ۱۲ : یادداشت غذایی روزانه داشته باشید
یک کاغذ و مداد ساده میتوانند به طور چشمگیری در کاهش وزنتان کمک کننده باشند. مطالعات نشان میدهند که نوشتن چیزی که میخورید و میآشامید منجر به آگاهتر شدن شما از چیزی که میخورید و زمانی که میخورید و میزان مصرفیتان میشود که نهایتاً منتهی به دریافت کالری کمتر خواهد شد. یک مطالعه نشان داده است افرادی که یادداشت غذایی در ۶ روز هفته دارند دو برابر بیشتر از کسانی وزن کم میکنند که تنها یک روز هفته یا کمتر یادداشت غذایی دارند.
توصیه شماره ۱۳: به اندازه کافی بخوابید
زمانیکه کمبود خواب دارید بدنتان تولید بیشتری از هورمون گرلین (هورمون محرک اشتها) دارد و در عین حال تولید کمتری از هورمون لپتین (هورمونی که در زمان سیر شدنتان، خبر سیری را به شما میدهد) را خواهد داشت. داشتن خواب کافی به شما احساس راحتی و سیری میدهد و شما را از خوردن تنقلات غیرضروری باز میدارد.
بسیاری از افراد با گرفتن رژیمهای غلط و تنها کاهش فوری وزنشان برایشان مهم است و در صورتی که رژیمهای خودسرانه و اینکه فرد ساعات طولانی مواد غذایی نخورد جز تحمیل یکسری عوارض ناخواسته حاصلی ندارد.
در رژیمهای غیر اصولی معمولا اولین چیزی که حذف میشود گروه کربوهیدرات همچون مواد قندی نشاستهای، نان، برنج و حتی ماکارونی است که گروه کربوهیدراتها انرژی سلول عصبی را تامین میکنند و در نتیجه فرد پس از مدتی حالتهای عصبی در آن پدیدار میشود.
کسانی که در ماه مبارک رمضان قصد کاهش وزن و لاغری دارند باید چند نکتع طلایی و مهم را رعایت کنند . در این تاپیک برای شما این توصیهها را آماده کردیم تا راه غلط کاهش وزن را در این ماه عزیز پیش نگیرید.
در حالی که به گفته دکتر محمدهاشمی، دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، چنین افرادی نه تنها وزنشان بدرستی کاهش نمییابد، بلکه وزن کاهش یافته آنها طی چنین فرآیندی پایدار نبوده و باز میگردد. از سوی دیگر، این افراد با چنین عملکردی از اصل اساسی روزهداری و تعبد که حفظ سلامت است نیز فاصله میگیرند.
این متخصص تغذیه میگوید: بسنده کردن به میزان کالری مواد غذایی و نادیده گرفتن محتوای آنها گرچه ممکن است در کوتاهمدت پاسخگوی نیاز سلیقهای افراد بوده و تغییر وزن مناسبی برای آنها داشته باشد، اما در درازمدت بدن آنان را با کمبود تغذیهای، افت سطح ایمنی و در نهایت بیماری مواجه میکند.
به همین دلیل افراد در همه حالات باید از هرم غذایی که الگویی مبتنی بر نیازهای تغذیهای بدن انسان است برای تعیین نوع مواد خوراکی روزانه پیروی کنند. این اصل در همه شرایط پابرجاست و در ایام روزهداری نیز صدق میکند. به این معنا که باید مواد مورد نیاز بدن در فاصله بین افطار تا سحر با توجه به هرم غذایی از طریق خوراکیها تامین شود تا به سلامت فرد روزهدار خدشهای وارد نشود.
روزهداری، نه با هدف کاهش وزن
دکترهاشمیبا تاکید بر این که با یک تغذیه صحیح در ایام ماه مبارک رمضان، وزن فرد نباید تغییر چندانی داشته باشد، میگوید: برخی افراد از دوران روزهداری برای کاهش وزن در ماه رمضان استفاده میکنند.
البته نیت اصلی روزهدار باید تقرب به درگاه الهی باشد، اما چنانچه به شکلی اصولی و با برنامهای تنظیم شده اقدام به رژیم کاهش وزن کند، میتواند با دستیابی به هدف خود، گام بلندی هم در جهت سلامت بردارد، اما کمخوری و امساک غیرمنطقی و خودسرانه، گرچه ممکن است طی ماه رمضان کاهش وزن را در پی داشته باشد، اما این کاهش وزن مانند دیگر روشهای غیراصولی، خیلی زود متوقف و با سرعت به وزنی بالاتر از وزن قبلی بازمیگردد، ضمن این که در برخی موارد به دلیل اختلالی که در سیستم سوخت و ساز بدن افراد ایجاد میکند، رژیم گرفتن و کاهش وزن اصولی در آینده را نیز با مشکل مواجه میسازد.
تغذیه درست در وعده سحری؛ کاهش گرسنگی و تشنگی
خوردن وعده سحری در روزهداری یک اصل سلامت است. یعنی نهتنها روزهدار در ساعات سحر از برکات معنوی فریضه خود بهرهمند میشود، بلکه با خوردن سحری مناسب میتواند به پایداری سطح آب و قند خون طی روزهای بلند کمک کند.
دکترهاشمیتوضیح میدهد: میوههای حاوی فیبر و سالاد گزینههای مناسبی هستند که مصرف آنها در کنار وعده اصلی میتواند به این منظور کمک کند. ولی نوشیدن بیش از حد آب در این وعده ممکن است منجر به سوءهاضمه و مشکلات گوارشی شود لذا بیشتر از دو لیوان آب در وعده سحری توصیه نمیشود.
این متخصص تغذیه با اشاره به یکی از اشتباهات تغذیهای رایج روزهداران یعنی مصرف غذاهای بسیار شیرین یا پرچرب در وعده سحری میافزاید: افراد تصور میکنند از این طریق میتوانند انرژی روزانه خود را ذخیره کنند، در حالی که خوردن خوراکیهایی نظیر شیرینیهای خامهای یا سنتی مانند شلهزرد و شیربرنج به مقدار زیاد یا غذاهای پرچرب مانند کلهپاچه موجب ترشح ناگهانی انسولین و به دنبال آن افت قند خون و ضعف، بیحالی و احساس گرسنگی در پی آن میشود.
ضمن این که احساس تشنگی را نیز در طول روز افزایش میدهد و از طرف دیگر به علت کالری بالا میتوانند منجر به تجمع چربی، افزایش وزن و چاقی شود. با این حال نوشیدن آبمیوه طبیعی نیز از انتخابهای خوب در وعده سحری است.
افطار کنید، ولی دچار چاقی و اضافه وزن نشوید
متخصصان تغذیه همیشه تاکید میکنند بهتر است وعده افطار با یک نوشیدنی ولرم نظیر چای، آب یا شیر به همراه مواد قندی حاوی فیبر مانند خرما آغاز و با یک غذای سبک مثل نان و پنیر یا آش و سوپ کامل شود. دکترهاشمینیز تاکید میکند: نوشیدن مقادیر زیاد آب بویژه آب سرد میتواند مشکلاتی نظیر سوءهاضمه، دل درد و بیاشتهایی را برای فرد در پی داشته باشد.
حدود یک ساعت بعد از افطار نیز وعده اصلی شام توصیه میشود که به شکل شامهای معمول و با پرهیز از پرخوری همراه سبزی و سالاد تکمیلکننده نیازهای تغذیهای فرد است. فاصله پس از افطار تا سحر زمان مناسبی برای تامین آب مورد نیاز بدن است که باید مصرف آن تدریجی باشد. همچنین استفاده از میوهها نیز برای تکمیل هرم تغذیهای در همین زمان توصیه میشود.
وی با اشاره به مصرف کنترل شده خوراکیهایی چون زولبیا و بامیه، حلوا و شلهزرد میافزاید: استفاده بیرویه از این خوراکیها ضمن آن که چاقی واضافه وزن را به دنبال دارد، در درازمدت به دلیل داشتن قند بالا میتواند خطر بروز دیابت را در فرد افزایش دهد.
تداوم رژیم لاغری با روزهداری، ممکنیاغیرممکن؟
بسیار دیده میشود کسانی که تحت رژیم لاغری هستند در طول این ماه از مراجعه به پزشک خود خودداری میکنند و کمخوری این روزها را برای تداوم رژیم کافی میدانند، در حالی که به گفته دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی، تداوم روند کاهش وزن و موفقیت در حفظ آن بعد از ماه مبارک رمضان، مستلزم پیروی از الگوی صحیح تغذیه در زمان روزهداری است و رعایت نکردن آن میتواند بر تاثیر برنامههای غذایی بعد از ماه رمضان تاثیر نامطلوب بگذارد و دستیابی به اهداف کاهش وزن را مشکل کند.
روزهدار نباید زیاد بخوابد
دکترهاشمیبا اشاره به یکی دیگر از اشتباهات رایج در ماه رمضان یعنی خوابیدن بیرویه روزهداران بویژه با طولانی بودن روزها در تابستان میگوید: خوابیدن زیاد میتواند نظم ترشحات هورمونی و محورهای مغزی تنظیمکننده روزهداران را به هم ریخته و اختلالاتی در آنها ایجاد کند که حتی پس از پایان ماه رمضان نیز اثرات منفی آن ادامه خواهد داشت.