نتايج جستجو مطالب برچسب : باب دوم حکایت های گلستان

تنی چند از بندگان محمود، گفتند حسن میمندی را که سلطان امروز تو را چه گفت در فلان مصلحت؟ گفت: بر شما هم پوشیده نباشد. گفتند آنچه با تو گوید به امثال ما گفتن روا ندارد. گفت: به اعتماد آنکه داند که نگویم پس چرا همی پرسید.

نه هر سخن که برآید بگوید اهل شناخت

به سرٌ شاه سر خویشتن نشاید باخت

یکی از حکما را شنیدم که می‌گفت: هرگز کسی بجهل خویش اقرار نکرده است مگر آن کس، که چون دیگری در سخن باشد همچنان ناتمام گفته سخن آغاز کند.

سخن را سر است اى خداوند و بُن

میاور سخن در میان سخُن

خداوند تدبیر و فرهنگ و هوش

نگوید سخن تا نبیند خموش

از یکى از حکیمان فرزانه، شنیدم مى گفت: کسى که در میان سخن دیگران، حرف بزند و هنوز سخن دیگرى به پایان نرسیده سخن بگوید، قطعا به جهل و

یک روز جالینوس (پزشک نامدار یونانى که در سال 131 تا 201 میلادى مى زیست) ابلهى را دید که گریبان دانشمندى را گرفته و

بین یکى از علماى برجسته دینی و یک نفر بی دین، مناظره و بحث رخ داد، ولى در وسط بحث، عالم از مناظره دست کشید و از ادامه مناظره خوددارى کرد. از او پرسیدند: تو با آن همه علم و فضل، چرا در برابر او، عقب نشینى کردى؟

در پاسخ گفت: علم من از قرآن و گفتار بزرگان دین است، ولى این شخص، قرآن و گفتار بزرگان را قبول ندارد و نمى شنود، بنابراین شنیدن سخنان او براى من چه سودى دارد.

آن کس که به قرآن و خبر زو نرهى

آنست جوابش که جوابش ندهى

پینوشت: کتاب آقای «محمد محمدی اشتهاردی»

جوانى خردمند، به فنون مختلف علوم و دانشها، اطلاعات فراوان داشت، ولى داراى خوى رمیده بود (در میان مردم، فضایل خود را آشکار نمى کرد) به گونه اى که

بازرگانى در یکى از تجارتهاى خود، هزار دینار خسارت دید، به پسرش گفت: این موضوع را پنهان کن، مبادا به

به یکى از دوستان گفتم: خاموشى را از این رو برگزیده ام که

عابد پارسایى، غارنشین شده بود و در آنجا دور از جهان و جهانیان، به عبادت به سر مى برد. به شاهان و ثروتمندان به دیده تحقیر مى نگریست و به زرق و برق دنیا اعتنا نداشت و سؤال از این و آن را عار مى دانست:

هر که بر خود در سوال گشود

تا بمیرد نیازمند بود

آز بگذار و پادشاهى کن

گردن بى طمع بلند بود

یکى از شاهان آن سامان براى آن عابد چنین پیام داد: از بزرگوارى خوى نیکمردان، توقع و انتظار دارم مهمان ما بشوند و

پهلوان زور آزمایى بر اثر پرخورى و شکمبارگى به سختى و ناسازگارى روزگار مبتلا شده بود و بر اثر تهیدستى جانش به لب رسیده بود. نزد پدر رفت و از دشواریها و ناکامیهاى زندگى گله کرد و گفت: اجازه بده سفر کنم بلکه با قوت بازو همت کنم و چیزى به دست آورم.

فضل و هنر ضایع است تا ننماید

عود بر آتش نهند و مشک بسایند

پدر گفت: اى پسر این خیال باطل را از سر بیرون کن قناعت پیشه ساز و خود را به خطر نیفکن که

دزدى به گدایى گفت: شرم نمى کنى که براى به دست آوردن اندکى پول به سوى هر کس و ناکسى دست دراز مى کنى؟

گدا پاسخ داد:

دست دراز از پى یک حبه سیم

به که ببرند به دانگى و نیم:

دست گدایى دراز کردن براى یک دانه بهتر از آن است که آن دست را بخاطر دزدى چیزى به اندازه بهاى یک دانگ و نیم قطع کنند.

پینوشت: کتاب آقای «محمد محمدی اشتهاردی»

نادانى را دیدم که بدنى چاق و تنومند داشت، لباس فاخر و

شخصى دست و پایش قطع شده بود، هزار پایى را دید و آن را کشت، صاحبدلى از آنجا عبور مى کرد، آن منظره را دید و

صیادى ناتوان، تور صید ماهى را به آب افکند، تا ماهى بگیرد. ماهى نیرومند و بزرگى به داخل تور افتاد، نیروى ماهى بر نیروى صیاد بیشتر بود، بطورى که آن ماهى، تور را از دست صیاد کشید و ربود و رفت، همچون بچه اى که هر روز به کنار رود مى رفت و آب مى آورد، ولى این بار رفت، و

ثروتمندى پولدوست بقدرى بخیل و دست تنگ بود که مانند حاتم طائى که به کرم معروف است، او به بخل معروف بود، ظاهرى آراسته به مال دنیا داشت ولى در باطن گدا صفت بود، تا آنجا که نان را به بهاى جان عوض نمى کرد و به گربه ابوهریره (گربه معروف ابوهریره یکى از اصحاب پیامبر) لقمه نانى نمى داد و استخوانى نزد سگ اصحاب کهف نمى انداخت، هیچ کس خانه او را ندیده بود و کنار سفره اش ننشسته بود.

درویش بجز بوى طعامش نشنیدى (1)

مرغ از پس نان خوردن او ریزه نچیدى

او در مسیر مسافرتى بسوى مصر، سوار بر کشتى در دریاى مدیترانه حرکت مى کرد و

شنیدم بازرگانى صد و پنجاه شتر بار داشت و چهل غلام خدمتکار (که شهر به شهر برای تجارت حرکت مى کرد) یک شب در جزیره کیش (واقع در خلیج فارس) مرا به حجره خود دعوت کرد. به حجره اش رفتم، از آغاز شب تا صبح آرامش نداشت، مکرر پریشان گویى مى کرد و مى گفت:

فلان شریکم در ترکستان است و فلان کالایم در هندوستان است، و این قافله و سند فلان زمین مى باشد و

یکى از شاهان با چند نفر از وزیران و یاران ویژه اش در فصل زمستان به بیابان براى شکار رفتند. از آبادى بسیار دور شدند تا اینکه شب فرا رسید و

هرگز از سختى و رنجهاى زمان ننالیده بودم و در برابر گردش دوران، چهره در هم نکشیده بودم، جز آن هنگام که کفشهایم پاره شد و توان مالى نداشتم که براى خود کفشى تهیه کنم. با همین وضع با کمال دلتنگى به مسجد جامع کوفه رفتم، دیدم که

در بیابان وسیع و پهناورى، مسافرى راه را گم کرد، نیرو و توشه راه از غذا و آبش تمام شد، چند درهم پول در همیانش بود و آن همیان را به کمر بسته بود، بسیار تلاش کرد تا راه پیدا کند، ولى به جایى نبرد و سرانجام با دشوارى به هلاکت رسید. در این هنگام گروهى مسافر به آنجا رسیدند و

عربى بیابانگرد را در بصره در نزد طافروشان دیدم مى گفت: روزى در بیابانى راه را گم کردم، توشه و