کریسمَس یا نوئل اسم جشنی است در آیین مسیحیت که به منظور گرامی‌داشت زادروز مسیح برگزار میشود. بسیاری از اعضای کلیسای کاتولیک روم و پیروان آیین پروتستان، کریسمس را در روز ۲۵ دسامبر جشن گرفته و بسیاری آنرا در شامگاه ۲۴ دسامبر نیز برگزار میکنند. اعضای بیشتر کلیساهای ارتودوکس در سراسر دنیا نیز روز بیست و پنجم دسامبر را به عنوان میلاد مسیح جشن میگیرند. برخی از مسیحیان ارتودوکس در روسیه، اوکراین، سرزمین مقدس (ناحیه تاریخی فلسطین) و دیگر مکانها، به سبب پیروی از گاهشماری یولیانی، جشن کریسمس را در روز ۷ ژانویه برپا می‌دارند. اعضای کلیسای ارامنه طبق سنت منحصر به فردی، روز میلاد و همچنین روز غسل تعمید مسیح را همزمان در روز ششم ژانویه جشن میگیرند.
ایام دوازده روزه کریسمس با سالروز میلاد مسیح در ۲۵ دسامبر آغاز گشته و تا جشن خاج‌شویان در روز ۶ ژانویه ادامه می‌یابد. هرچند مهمترین عید مذهبی در گاهشمار مسیحی، روز عید پاک (به عنوان روز مصلوب شدن و رستاخیز عیسی) است، مردم بسیاری به‌خصوص در کشورهای ایالات متحده و کانادا، کریسمس را مهمترین رویداد سالانه مسیحی محسوب می‌دارند. با وجودی که این روز، یک عید مذهبی شناخته میشود، از اوایل سده بیستم میلادی به بعد به طور گسترده به عنوان یک جشن غیر مذهبی برگزار شده و برای بیشتر مردم، این ایام فرصتی است برای دور هم جمع شدن اقوام و دوستان و هدیه دادن به هم. کریسمس با آیینهای ویژه‌ای به‌طور مثال آراستن یک درخت کاج، برگزار شده و شخصیتی خیالی به نام بابانوئل در آن نقشی مهم دارد.
واژه کریسمس (به انگلیسی: Christmas)، به معنای «مراسم عشای ربانی (مَس) در روز مسیح»[۱] در حدود سال ۱۰۵۰ میلادی به صورت واژه Christes maesse در انگلیسی قدیم به معنی «جشن مسیح»، وارد زبان انگلیسی گردید و محققان معتقدند، گونه کوتاه‌تر آن یعنی Xmas شاید در قرن سیزدهم برای نخستین بار به کار رفته باشد. واژه قدیمیتر «یول» (Yule) احتمالاً از واژه آلمانی jōl یا انگلوساکسونی geōl که به جشن انقلاب زمستانی اشاره دارد، مشتق شده‌است. واژه‌های متناظر در دیگر زبانها چون، نَویداد (Navidad) در اسپانیایی، ناتاله (Natale) در ایتالیایی و نوئل (Noël) در فرانسوی، همگی معنای «میلاد» را تداعی میکنند و واژه آلمانی «وایناختِن» (Weihnachten)، به معنی «شب تقدیس‌شده» می‌باشد.
ریشه تاریخی
نمایی از دکوراسیون کریسمس گالری لافایت در پاریس. تاثیر اقتصادی کریسمس از مهمترین عواملی است که به طور پیوسته در طول چند سده گذشته در بسیاری از مناطق جهان، باعث رشد اقتصادی بوده‌است.
در دوران ما قبل تاریخ، مردم سرزمین های مختلف، فرا رسیدن نیمه زمستان را – که شب ها به تدریج کوتاه می شد و طول روزها افزایش می یافت – با آتش افروزی و آیین های قربانی و مراسم سنتی جشن می گرفتند . رومیان، این روزها را جشن ” ساتورنالیا “، می نامیدند و در ماه دسامبر، چند هفته را به شادمانی و قمار بازی می گذراندند. قبایل ژرمن شمال اروپا نیز نیمه زمستان را با عیش و نوش و مراسم مذهبی جشن می گرفتند.[۲] جامعه مسیحیت اولیه، میان تاریخ واقعی میلاد عیسی مسیح و مراسم مذهبی بزرگداشت این واقعه، فرق می‌نهاد. در دو قرن نخست پیدایش آیین مسیحیت، بازشناسی تاریخ زادروز شهدای مسیحی و به پیروی از آن، عیسی، با مخالفتهای بسیاری در بین پیروان این آیین روبرو شد. عده بسیاری از پدران کلیسا، نظرات نیشدار و کنایه‌آمیزی در خصوص برپایی جشن تولد افراد در ادیان پاگانیسم (آیینهای دگرکیشی یا چندخدایی) داشتند و در واقع از دید کلیسا، این روزِ جانسپاری قدیسان و شهدا بود که می‌بایست به عنوان روز واقعی به دنیا آمدن آنان، گرامی داشته شود. منشا دقیق انتخاب روز ۲۵ ماه دسامبر به عنوان میلاد عیسی مسیح در پرده‌ای از ابهام قرار دارد و تاریخدانان در مورد آنکه مسیحیان از چه زمانی شروع به برپاداشتن جشن میلاد مسیح نمودند، راسخ نیستند. گرچه اناجیل چهارگانه در عهد جدید، تولد عیسی را با جزئیات شرح میدهند، ولی هیچ تاریخی در آنها ذکر نشده‌است.[۳] روز ۲۵ دسامبر، برای نخستین بار در سال ۲۲۱ پس از میلاد، در نوشته‌های سکستوس ژولیوس افریکانوس (اولین تاریخنگار مسیحی) به عنوان روز تولد مسیح، انعکاس یافته و بعدها به طور فراگیر در عالم مسیحیت پذیرفته شده‌است.
اما بیشتر محققان معتقدند که این روز در امپراتوری روم جایگزینی برای جشن «روز تولد خورشید شکست ناپذیر» (dies solis invicti nati) که در هنگامه انقلاب زمستانی به عنوان نماد نوزایی خورشید، به دور افکندن زمستان و ندای تولد دوباره بهار و تابستان برگزار می‌شد، رایج گردید و در واقع کریسمس، صورت «مسیحی شده» این جشن است. پیش از پذیرفتن آیین مسیحیت به عنوان دین رسمی روم در قرن چهارم میلادی، رومیان هر ساله در روز ۱۷ دسامبر در جشنی به نام ساتورنالیا به سیاره کیوان (ساتورن)، ایزد باستانی زراعت، احترام می‌نهادند. این جشن تا هفت روز ادامه میافت و انقلاب زمستانی را که طبق گاهشماری یولیانی باستان حدوداً در ۲۵ دسامبر واقع می‌شد، شامل می‌گردید. هنگام عید ساتورنالیا، رومی‌ها اقدام به برپاداشتن جشن و سرور، به تعویق انداختن کسب و کار و منازعات، هدیه دادن به همدیگر و آزادکردن موقتی برده‌ها می‌نمودند. همچنین آیین رازآمیز میترائیسم، بر پایه پرستش ایزد باستان ایران زمین، میترا، در سرزمینهای تحت فرمانروایی روم باستان اشاعه زیادی یافته بود و بسیاری از رومیان، رویداد بلندتر شدن روزها به دنبال انقلاب زمستانی را با شرکت کردن در مراسمی به منظور بزرگداشت زادروز میترا، در ۲۵ دسامبر جشن می‌گرفتند. این جشنها و سایر مناسک تا اول ژانویه ادامه میافت که رومیان این روز را نخستین روز ماه و سال جدید می‌دانستند.
کلیسای کاتولیک روم روز ۲۵ دسامبر را به عنوان زادروز مسیح برگزید تا به مراسم پاگانیسم در آن زمان معنا و مفهوم مسیحی بخشد. برای نمونه، کلیسا جشن زادروز میترا خدای نور و روشنایی را با جشن بزرگداشت زادروز عیسی که عهد جدید او را نور و روشنی جهان می‌نامد، جایگزین نمود. کلیسای کاتولیک با این امید که پیروان آیین میترا را به آیین مسیحیت وارد کند، به انها اجازه داد تا به عنوان بزرگداشت زادروز مسیح به برگزاری جشن و سرور خود در تاریخ معین شده پیشین ادامه دهند.
بابانوئل
نوشتار اصلی: بابا نوئل
شخصیتی که امروزه به شکل پیرمردی مهربان و چاق است و با لباس سرخ رنگ و ریشی سفید و بلند، هنگام کریسمس در میان برگزارکنندگان این جشن ظاهر می‌گردد به چندین اسم شناخته میشود که بابانوئل (Papa noel)، سانتا کلوز (Santa claus) و سنت نیکولا (Saint Nicola) از معروفترین این اسامی‌اند.
تاریخچه بابا نوئل
در سده چهارم میلادی، یکی از اسقف های آسیای صغیر ( ترکیه امروز ) به خاطر رفتار مهربانانه اش با کودکان شهرت یافت.این شخص که بعدها به سنت نیکولاس ( نیکولاس قدیس) شهرت یافت، در نقاشی های قرون وسطا و عصر رنسانس به شکل مردی بلند بالا با چهره ای جدی و نجیبانه نشان داده شده است و تا حدود قرن شانزدهم، جشن مخصوص او در روز ششم دسامبر در سراسر اروپا برگزار می گردید، اما از آن پس، این جشن، تنها به پروتستان های هلند منحصر گردید.[۴] مهاجران هلندی که به آمریکای شمالی کوچ کردند، این رسم را با خود به آن کشور بردند و در آنجا بود که نام او به سانتا کلوز (به انگلیسی: SANTA CLAUS) تغییر یافت.
آیینهای کریسمس
برگزاری کریسمس در کشورهای مختلف مسیحی بنا به سنت و رسم و رسوم آنان، تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارد. اما مشترکات این مراسم این است که: مسیحیان برای جشن گرفتن میلاد عیسی مسیح به کلیساها می‌روند، در منزل یک درخت کاج را تزیین و چراغانی میکنند و در خیابان‌ها و کوچه‌ها دسته‌دسته سرودهای پرستشی و شکرگزاری اجرا می‌نمایند.
کریسمس در هند
جشن کریسمس، جشن تولد عیسی مسیح و وسیله ایست برای انتقال پیام او که عشق، تحمل و برادری ست. این جشن انسانیت و بشریت است. اگر چه کریسمس جشنواره یی در تقویم مسیحی است، اما دارای اهمیت ویژه ای در زندگی همه است. این است که به عنوان یک جشنواره جهانی در سراسر کشور جشن گرفته می شود. اولین اشاره از 25th دسامبر به عنوان تاریخ تولد عیسی مسیح در 336 میلادی در تقویم اولیه ی رومی رخ داده است. در آن روز به بعد این تاریخ به عنوان تاریخ تولد عیسی جشن گرفته می شده است. در هند این جشنواره دارای معنی خاصی برای وحدت هند در عین تنوع و گوناگونی ست که در سراسر جهان شناخته شده است. جشن کریسمس نشان می دهد که حتی مردم از دین های مختلف همانند مسیحیان در این مراسم شرکت میکنند و این فقط مختص مسیحیان نیست. و به دلیل نفوذ اروپا در این کشور برای مدت طولانی, دین در سراسر کشور پخش شده است. آموزه ها و فلسفه مسیحیت، افراد بسیاری را جذب فرقه های مسیحیت کرده که امروزه تبدیل شده است، یک جامعه بزرگ مسیحی و رونقی در هند اتخاذ کرده است که جشنواره مسیحیان به عنوان بخشی از فرهنگ هند نیز وجود دارد. با این حال، بسیاری از مراسم این جشنواره مسیحی با توجه به شرایط آب و هوایی زمین اصلاح شده اند. کریسمس مهمترین جشنواره ی مسیحیان هند است. مسیحیان در هند درخت موز یا انبه را به جای درخت کاج سنتی تزئین میکنند. آنها همچنین چراغ های روغن سوز کوچک را به عنوان تزئینات روشن میکنند و کلیساها را با گل قرمز پر میکنند. به عنوان بخشی از جشن, به اعضای خانواده هدیه ی کریسمس میدهند و یا به مردم فقیر از طریق موسسه خیریه پول میرسانند. مردم تزئین خانه ها و کلیساهای خود را با گل بنت قنسول (پوانزتیا) به خاطر نیمه شب تزئین میکنند. در جنوب هند، مسیحیان لامپ رس کوچک روی پشت بام ها و دیوارهای خانه های خود قرار میدهند، که هندوها در طول جشنواره خود به نام دیوالی این کار را انجام میدهند. در گوا، تمام هتل ها در دوره کریسمس پر از مسافر هستند و برای اقامت در گوا از قبل باید هتل را رزرو کرد. آداب و رسوم محلی هند و سنت تاثیر سنگینی بر کریسمس هندی گذاشته و این در دکوراسیون قابل رویت است به این صورت که مسیحیان هند خانه های خود را با برگ انبه تزئین میکنند. کلیسا ها اغلب دارای سرویس عصرانه در کریسمس هستند و با شمع و گل بنت قنسول به طور شگفت انگیزی تزئین میشوند. تزئینات در خیابان ها و معابر نیز قابل مشاهده هست. جامعه مسیحی در هند کریسمس را با خوشنودی و از خود گذشتگی جشن میگیرند. این جشنواره در آستانه بیست و چهارم ماه دسامبر آغاز میشود و تا روز سال نو ادامه دارد. مسیحیان در سراسر کشور به مناسبت تولد حضرت عیسی مسیح در روز کریسمس در مراسم ویژه ی کلیساها شرکت میکنند. جشن کریسمس با پایکوبی، کیک، شمع و دکوراسیون درخت کریسمس برجسته میشود. در نقاط مختلف هند، به خصوص شهرهای دهلی، بمبئی، بنگلور و چنای، کریسمس به شادمانی توسط مردم از تمام ادیان و جوامع جشن گرفته میشود. روز کریسمس (روز بزرگ) در زبان هندی به نام یک روز تعطیل ملی در هند است و مردم از تمام ادیان برای شادی به دوستان مسیحی خود میپیودند .
وجد و شعف کریسمس در هند شادی و وجد کریسمس در هند تا حد زیادی بر پایه ی تصاویر رسانه ای آمریکاست. از روز قبل, بازار جشنواره به خاطر تزئینات درخت کریسمس سنتی، ستاره ها، تصاویر بابانوئل و بالن رنگارنگ میشود. نمایشنامه ولادت که تولد عیسی مسیح را نشان میدهد, توسط مبلغان در مدارس به تصویر کشیده میشود. پایکوبی، آهنگ ها و نمایشنامه های شاد جزو مراسم این جشن هستند. حتی دانش آموزان غیر مسیحی با شوق و ذوق در مراسم شرکت کنند.
آمادگی برای کریسمس در هند در خانواده های مسیحی، آماده سازی برای کریسمس حداقل یک ماه قبل شروع میشود. افراد خانه هایشان را حسابی برق می اندازند و در تمیز کردن خانه افراط میکنند تا چشم انداز جدیدی ایجاد کنند. خانم ها شروع به پختن کیک های سنتی کریسمس میکنند، نه تنها با تمام اعضای خانواده، بلکه همسایه ها! فعالیت های خرید انجام میگیرد به طوریکه همه اقدام به خرید لباس های جدید برای این جشنواره میکنند. هدایای کریسمس نیز برای دوستان، اقوام و بچه ها در خانواده خریداری شده است. بزرگترین جشنواره مسیحیان – کریسمس نیز زمانی برای بازگشت افراد خانواده است. افرادی که در شهر های مختلف برای کار یا مطالعات اقامت دارند, برای دیدن اقوام و عزیزانشان با عجله به خانه های خود بر میگردند.
جشن های کریسمس در نقاط مختلف هند در هند آداب و رسوم جشن کریسمس دامنه ی گسترده ای دارد. این تغییرات عمدتا به دلیل نفوذ فرهنگی محلی هستند. در جنوب هند، به عنوان مثال، مسیحیان لامپ رس روی پشت بام ها و دیوارهای خانه های خود روشن میکنند. به همان شیوه که هندوها تزئین خانه های خود را در جشنواره دیوالی انجام میدهند. علاوه بر این، در چندین ایالت هند تزئین درخت موز یا انبه به جای درخت کاج سنتی مورد استقبال قرار میگیرد. در شمال غرب هند، مسیحیان قبیله ای از قبیله بهیل، بعد از شب به مدت یک هفته در طول کریسمس به پایکوبی پرداخته و تمام شب را آواز میخوانند. در بمبئی، که دارای یکی از بزرگترین جوامع کاتولیک رومی در هند است، سنت به تصویر کشیدن صحنه های ولادت و تزئین خانه با ستاره های بزرگ وجود دارد.
کریسمس در گوا هیجان انگیز ترین جشن کریسمس را می توان در حالت سرور و نشاط از گوا دید. تعداد زیادی از گردشگران داخلی و بین المللی به سواحل گوا میآیند ودر طول جشنواره کریسمس به تماشای گوا در بهترین حالت فرهنگی خود میپردازند. همچنین می توان در بهترین موسیقی و رقص گوا در جشن میهمانی کریسمس شرکت کرد. کاتولیک ها در گوا در برنامه ای سنتی و محلی به نام میسسا و گالو یا “کلاغ خروس” شرکت میکنند که ساعات اولیه صبح انجام میشود. کارناوال، قبل از روزه، مهم ترین رویداد در گوا است که شبیه به “ماردی گراس” در نیواورلئان است. [
ادامه مطلب / دانلود
