خواص و مضرات باقلا

خواص و مضرات باقلا

باقلا گیاهی است علفی و یکساله که ارتفاع آن تا ۸۰ سانتیمتر می رسد. این گیاه بومی جنوب غرب آسیا و شمال آفریقاست که از ۵هزار سال پیش کشت می شود. برگهای آن متناوب و مرکب است که دارای برگچه هایی بشکل تخم مرغ می باشد. گلهای باقلا درشت و سفید که دارای لکه های سیاه و یا بنفش است. میوه آن که همان باقلا است دارای غلافی پوشیده از کرک بطول تقریبا ۱۲ سانتیمتر است.در هر غلاف تعدادی دانه قرار درد. گل و شاخه گلدار، میوه و تخم باقلا مصارف طبی دارند. این گیاه حاوی مواد مغذی لازم برای بدن از جمله فسفر، پتاسیم، ویتامین K و آهن است.

این گیاه منبع عالی تیامین است که برای حفظ عملکرد طبیعی سیستم عصبی ضروری است. ویتامین A موجود در آن برای سلامت پوست، تقویت بینایی و رشد استخوان ضروری است.مقدار زیاد پتاسیم در باقلا به بدن کمک می کند تا فشار خون را در حد طبیعی حفظ کند و عملکرد قلب را تنظیم کند. فسفر موجود در این گیاه برای شکل گیری استخوان و دندان مهم است و به بدن در بهره گیری از ویتامین کمک می کند.

منبع غنی فیبر است. فیبر به سیستم گوارشی کمک می کند تا غذا سریع تر هضم شود.باقلا کم کالری و بدون کلسترول است. اسیدآمینه آن نقش انتقال دهنده عصبی را در مغز ایفا می کند.

باقلا حاوی فسفر قابل توجهی است که برای گروه سنی کودکان، تقویت کننده مناسبی از لحاظ بهره هوشی است. علاوه بر پروتئین و فسفر، باقلا حاوی مقدار متوسطی آهن و روی است و در طب سنتی از آن به منظور درمان سرفه های خشک، تمیز کردن دستگاه گوارشی، روماتیسم و حتی میگرن استفاده می شود. در صورتی که باقلا با پوست مصرف شود مقدار بسیار قابل توجهی فیبر وارد بدن می کند که می تواند در کاهش چربی های خون و درمان یبوست موثر باشد.

ترکیبات شیمیایی:

در صد گرم دانه باقلا سبز و خام مواد زیر موجود است:

ـ آب: ۷۲ گرم

ـ پروتئین: ۴/۸ گرم

ـ مواد چرب: ۰۴/۰ گرم

ـ نشاسته: ۸/۱۵ گرم

ـ کلسیم: ۲۸ میلی گرم

ـ فسفر: ۱۵۵ میلی گرم

ـ آهن: ۲/۲ میلی گرم

ـ سدیم: ۴۰ میلی گرم

ـ پتاسیم: ۴۷۰ میلی

خشک شده آن قدرت غذایی‎اش بیشتر از تازه آن می‎باشد ولی ویتامین ث آن کم می‎شود.

ضمنا باقلا دارای ماده ای بنام فیتین Phytine می باشد که بسیار مغذی است و تقویت کننده بدن است. این ماده کلسیم بدن را تامین می کند باقلا غذای خوبی است برای دوران نقاهت

خواص دارویی:

باقلا دارای مقدار زیادی ال دوپا (L DOPA) است؛ ماده ای که سال هاست در درمان پارکینسون مورد استفاده قرار می گیرد.

– اثر دیگر باقلا در کنترل پرفشاری خون است. بنابراین به کسانی که فشار خون دارند، خوردن آن توصیه می شود.

علاوه بر اینها باقلا دارای خاصیت افزایش دهندگی قوای جنسی است. اما باید دانست که این ماده غذایی سرشار از تیرامین بوده و افرادی که داروهای مهارکننده منوآمین اکسیداز (MAO) مصرف می کنند، باید از خوردن آن خودداری کنند. همچنین باقلا برای افرادی که دارای کمبود آنزیم گلوکز ۶ فسفات و هیدروژناز هستند (مبتلایان به فاویسم)، ممنوع است؛ چون دارای ترکیب های ویسین، کنویسین و ایزواورامیل است و ممکن است باعث خطر مرگ شود.

باقالا از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و گل آن گرم می باشد.

۱- دم کرده گل باقلا ضد تشنج و ادرار آور است.

۲- دم کرده گل باقلا سنگ کلیه را دفع می کند و برای قولنج های کلیوی مفید است.

۳- جوشانده باقلا برای ورم مثانه مفید است.

۴- جوشانده باقلا اثر خوبی در رفع رماتیسم درد.

۵- از جوشانده باقلا برای درمان نقرس استفاده کنید.

۷- باقلا را اگر با آب سرکه و آب بپزید و با پوست بخورید اسهال مزمن را درمان می کند.

۸- برای رفع گرفتگی صدا در باقلا را با روغن بادام و قند مخلوط کنید و بخورید.

۹- برای رفع کوفتگی و روم پستان، در باقلا را با آب جو مخلوط کرده و با سرکه و نعناع بپزید و ضمادی را که بدست می آید روی ورم و کوفتگی قرار دهید.

۱۰- ضماد در باقلا را با شنبلیله و عسل برای نرم کردن دمل و ورم بناگوش و زیر چشم مفید است.

۱۱- جوشانده باقلا شکم روشهای مزمن را برطرف می کند.

۱۲- ضماد باقلا جوش و کورک را می رساند و چرک را خارج می کند.

۱۳- برای درمان تکرر ادرار از جوشانده ریشه باقلا استفاده کنید.

۱۴- جوشانده سر شاخه های باقلا مستی مشروبات الکلی را برطرف می کند.

۱۵- برای رفع التهاب و درد نوک انگشتان و ناخن باید یک مشت برگ باقلا را با نیم لیتر آب جوشانید.

مصرف زیاد باقلا می تواند موجب نفخ یا سنگینی معده می شود و همچنین در بعضی از افراد به علت نقص وراثتی کمبود آنزیمی، مصرف آن می تواند منجر به تشدید کم خونی در این افراد شود.

و بگذارید کمی سرد شود و انگشتان خود را بمدت دو ساعت در آن قرار دهید تا برطرف شود.

۱۶- نان خوشمزه بمقدر ۲% در باقلا به آن اضافه کنید.

مضرات:

باقلا در بعضی از اشخاص تولید نفخ و سنگینی سر و معده می کند برای جلوگیری از این عوارض باید ابتدا باقلا را پوست کنده و بجوشانید و آب آنرا دور بریزید. سپس به آن مقدری آب اضافه کرده و بعد از پختن با روغن بادام و ادویه گرم مانند دارچین و فلفل بخورید.

مصرف باقلای تازه ممکن است تولید مسمومیت و حساسیت شدید بکند که گاهی موجب مرگ می شود بنابراین باید در خوردن باقلای تازه و خام احتیاط کنید. معمولا اشخاصی که به باقلای تازه حساسیت دارند (فاویسم) فاقد یک آنزیم مخصوص هستند.

خاصیت های باقلا برای بدن

– تقویت کننده مغز قلم استخوانها می باشد.

– خشک شده آن قدرت غذایی اش بیشتر از تازه آن می باشد ولی ویتامین ث آن کم می شود.

– در عین حال که برای کم خونی مفید است ولی افرادی که نسبت به آن حساسیت دارند از خوردن آن خودداری کنند. چون گلبول های خون آن ها سفید می شود و سریعاً دچار کم خونی می شود و اگر چنانچه خون تزریق نکنند امکان مردن آنها به وجود می آید.

– برای از بین بردن لکه های پوست باقلا را پخته له نموده به صورت ماسک روی پوست بگذارید.

– کسانی که نقرس دارند 40 گرم باقلا را در یک لیتر آب بجوشانند و در فواصل غذا یک فنجان بنوشند.

– برای درمان رماتیسم و درد مفاصل و سیاتیک از روش شماره 8 استفاده شود.

– کسانی که لاغر هستند جهت تقویت باقلا بخورند.

– باقلا نیرو دهنده غرایز جنسی است.

– سریع الهضم است.

– برای درمان ورم پروستات باقلا را آب پز نموده همراه آب آن میل شود.

– یک ماسک شاداب کننده پوست:

یک قاشق غذاخوری گرد باقلا با گلاب مخلوط کرده روی صورت بگذارید.

– آرد باقلا به صورت ماسک ضد رویش مو است.

– حضرت امام رضا(ع) فرموده اند: باقلا ساق ها را محکم می نماید و خون تازه در بدن تولید می نماید.

– حضرت امام صادق(ع) فرموده اند: باقلا بخورید زیرا معده را دباغی می کند.

– برای بازشدن دمل آرد باقلا را به صورت ضماد بگذارید.

– باقلا برای سرفه های خشک مفید است و پاک کننده ریه و سینه می باشد.

– برای التیام محل ضرب خوردگی آرد باقلا را با آرد جو مخلوط نموده به صورت ضماد بگذارید.

– برای ورم پستان که در اثر انعقاد شیر باشد از روش شماره 20 استفاده کنید.

– برای جلوگیری از برگشت مو به داخل چشم (مژه) از سرمه آرد باقلا استفاده کنید.

– با درمان گوشه های انگشت، برگ باقلا را جوشانده انگشت خود را در آن فرو ببرید.

– زیاده روی در خوردن باقلا باعث کندشدن ذهن می گردد.

– برای درمان یبوست از باقلای تازه به صورت آب پز استفاده کنید.

– برای جلوگیری از سفیدشدن مو گل باقلا را به صورت ضماد روی مو بگذارید.

– برای درمان کیسه صفرا پوست باقلا را خشک کرده آرد نمایید.

باقلا از نظر طب قدیم ایران سرد و گل آن گرم است. دم کرده گل باقلا ضد تشنج و ادرار آور است. همچنین سنگ کلیه را دفع می کند و برای قولنج های کلیوی مفید است.

در آب جو حل کنید صبح ناشتا میل شود.

– برای درمان سوختگی آتش ضماد برگ و پوست باقلا را بگذارید.

– برای درمان میگرن از دم کرده گل آن استفاده کنید.

– برای آسان شدن هضم باقلا، ابتدا باقلا را در آب خیسانده به مدت 24 ساعت سپس پخته کنید.

– خوردن باقلا برای تقویت عصبی و روحی مفید می?باشد.

– برای دفع سنگ کلیه از دم?کرده گل باقلا استفاده شود. 60 گرم در یک لیتر آب به مدت 20 دقیقه دم?کرده به تدریج میل شود.

– برای درمان تشنج از روش شماره 32 استفاده شود.

– برای رفع ورم مثانه که ناشی از وجود سنگ می باشد مانند شماره 32 استفاده کنید.

– برای درمان آب آوردن انساج از روش 32 استفاده کنید.

– برای درمان چرکین شدن کلیه و لگنچه (پیلونفریت) پوست سبز روی باقلا که تازه است در آب پخته و از این جوشانده روزی 20 گرم میل شود تا بهبودی حاصل گردد یا این که پوست باقلا را خشک نموده هرصبح ناشتا یک گرم یا دو گرم از آن را همراه دم کننده کاکل ذرت میل کنند و یا از روش شماره 32 استفاده کنند.

– برای درمان چرکین شدن ادرار می توان از روش 36 یا 32 استفاده کرد.

– دم کرده گل باقلا ضدتشنج است به روش 32 مصرف شود.

– برای درمان اسهال باقلا را با آب و سرکه بپزید و با پوست بخورید.

– ضماد باقلای پخته به محل گازگرفتگی سگ ها باعث میشود که سم آن را به طرف خود بکشد و از خطر آن جلوگیری کند.

در کتاب مخزن الادویه که یکی از منابع مهم طب سنتی ایران در جهان است و امروزه در رشته های طب و داروسازی سنتی دانشگاه تدریس می شود راجع به باقلا چنین نوشته است:

«باقلا که به عربی فول نامیده می شود از حبوب معروف است. طبیعت تازه آن سرد و تر است و خشک شده آن سرد و خشک است. مقوی قوای جنسی، تسکین و درمان زخم معده و اسهال و استفراغ است. آرد رقیق آن با روغن بادام و قند برای سرفه و خشونت سینه و حلق نافع بوده و باعث نفخ می شود و برای جلوگیری از مضرات آن بهتر است آب پخته آن دور ریخته شود و پس از پختن با روغن بادام و ادویه های تند مانند فلفل و دارچین مصرف شود. نفخ باقلای کهنه کمتر از تازه آن بوده و نوع بدون پوست آن نسبت به باقلای با پوست دارای نفخ کمتری است.»

در عمل، امروزه باقلا خواصّ پزشکی سنّتی خود را از دست داده و فقط مصرف خوراکی دارد. در برخی از نواحی باقلاخیز، مانند گیلان و مازندران، باقلای خام، به تفنّن، تنها یا با برخی «مخلّفاتِ» دیگر خورده می شود. اما خوردن باقلای پخته گرم (همراه با نمک و گلپر و سرکه ) در کوچه و بازار بویژه در فصل سرما در همه جا معمول است.