نشانه های خطرناک در بچه ها و نوزادان

شاید کودک شما نتواند حالی را که تجربه می‌کند با جزئیات کامل و حتی گاهی به درستی برای‌تان شرح دهد. شاید وقتی که معده درد عذابش می‌دهد، شما را با گفتن «دلم درد می‌کنه!» گمراه کند یا شاید درد چشمش را برای شما «سردرد!» جلوه دهد. شاید کودک شما از خودتان نام دردی را شنیده باشد و گاهی بدون آنکه احساسش کند، شکایتی مشابه آنچه را که شما می‌گفتید مطرح کند و خلاصه شاید گاهی به‌خاطر جلب‌توجه شما خودش را به ناخوشی بزند.

با تمام این اوصاف، هیچ وقت نمی‌توانید با بی‌اعتمادی مشکل او را انکار کنید و حتی اگر احتمال بی‌خطر بودن درد کودک‌تان را ۵۰ درصد ارزیابی کنید، باز هم گاهی چاره‌ای جز مشورت با پزشک و یا حتی روانه بیمارستان‌های شبانه‌روزی شدن ندارید. در ادامه این مطلب، به شما می‌گوییم که کدام نشانه‌های ناخوش‌احوالی کودک‌تان را باید جدی‌تر بگیرید و در همان زمان مشاهده‌شان، برای بررسی‌های بیشتر روانه بیمارستان شوید.

تب شدید
تب ۳۸ درجه یا بالاتر اگر در سن کمتر از سه ماهگی اتفاق بیفتد، می‌تواند یک علامت هشدار‌دهنده باشد. اگر یک کودک سه تا شش ماهه، تبش از ۳۸ درجه بالاتر برود و اگر کودکان بین ۶ ماه تا دو سال، دچار تبی بالاتر از ۵/۳۹ درجه شوند، باید موضوع را جدی بگیرید.

اگر کودک زیر سه ماه دچار تب بالاتر از ۳۸ درجه شود، به سرعت باید برای درمان به بیمارستان مراجعه شود. در این سن اگر عفونت‌هایی مثل عفونت ادراری دلیل تب باشد، ممکن است در زمان کوتاهی تمام بدن را درگیر کند. البته اغلب، ویروس‌ها دلیل بالا رفتن دمای بدن کودکان هستند اما برای اطمینان موضوع باید با جزئیات بیشتری بررسی شود.

تب طولانی
تبی که در برابر درمان و مراقبت‌ها مقاوم است و یا اینکه بیشتر از پنج روز ادامه پیدا می‌کند، زنگ‌خطری جدی برای سلامت کودک‌تان است. اگر به کودک‌تان برای پایین آمدن دمای بدنش استامینوفن و یا ایبوپروفن داده‌اید اما بعد از شش ساعت هم دمای بدنش پایین نیامده، باید با پزشکش تماس بگیرید. ممکن است عفونت شدیدی که به درمان مقاوم است دلیل این اتفاق شده باشد و پزشک کودک باید درمانی ویژه‌تر را برای برطرف کردن نشانه‌ها انتخاب کند. تبی که به‌خاطر ویروس‌هایی مثل سرماخوردگی ایجاد شده باشد، اغلب با گذشت پنج روز از بین می‌رود اما اگر این زمان برای تغییر درجه حرارت بدن کودک‌تان کافی نبود، احتمالا باکتری‌ها او را بیمار کرده‌اند و به‌جای تغییر نشانه‌های ظاهری، باید برای حل مشکل اصلی تلاش کنید.

تب همراه با سردرد
تبی را که با اسپاسم گردن و سردرد در کودکان همراه می‌شود نمی‌توان نشانه خوبی ارزیابی کرد. کودکان به ندرت دچار سردرد می‌شوند و اگر از این موضوع شکایت کردند، باید آن را با جدیت بررسی کنید.

این نشانه‌ها می‌تواند خبر از ابتلای کودک شما به مننژیت دهد. اگر فرزند شما مننژیت داشته باشد تحریک‌پذیر و بیقرار می‌شود و ممکن است کم‌اشتها شود. اسهال و استفراغی که با این علایم همراه می‌شود هم می‌تواند احتمال ابتلا به این بیماری را تقویت کند. اگر دانه‌های قرمز پوستی در تمام بدن کودکتان دیده شود یا پوستش حالت نقطه نقطه‌ بی‌رنگ یا آبی باشد و این علائم با اختلال در تنفس یا تشنج همراه شود، باید موضوع را جدی بگیرید.

تبی که با اسپاسم گردن و سردرد در کودکان همراه است نشانه خوبی ندارد

جوش‌های دایره شکل
کبودی بیش از حد و یا جوش‌های دایره شکلی که وقتی پوست را فشار می‌دهیم برای چند ثانیه محو نمی‌شوند، نشانه‌های خوبی برای سلامت کودک شما تلقی نمی‌شوند.

دانه‌های مشکوکی که روی پوست کودک شما دیده می‌شود، می‌تواند خبر از ابتلای او به آلرژی و یا واکنش آلرژیک بدنش به یک ماده یا غذای خاص باشد. اگر این دانه‌ها با تنگی نفس و خستگی مزمن همراه شد، حتما باید آنها را جدی بگیرید. گذشته از این، کبودی‌های به‌ظاهر بی‌علتی که روی پوست کودک شما دیده می‌شود، ممکن است از نشانه‌های ابتلای او به مشکلات خونی و انعقادی باشد.

خال‌های عجیب و غریب
خالی که یک‌دفعه روی پوست کودک شما سر و کله‌اش پیدا شده، می‌تواند به اندازه خالی که تغییر شکل داده، مشکوک و دردسرساز باشد.

خالی که پاره‌پاره شده، تغییر رنگ و یا اندازه داده و یا تازه سر و کله‌اش پیدا شده، می‌تواند یک نشانه هشدار باشد. همیشه دیدن این نشانه‌ها به معنای به خطر افتادن جان کودک شما نیست اما در بسیاری موارد، ابتلا به سرطان پوست خودش را با این خال‌های مشکوک نشان می‌دهد. به همین دلیل است که نباید این نشانه را سرسری بگیرید؛ در این شرایط لازم است فورا با پزشک کودک‌تان در این مورد مشورت کنید و در صورت لزوم از خال مشکوک نمونه‌برداری کنید.

جان کودک‌تان در خطر است!
اگر این علایم را در فرزندتان می‌بینید، بدون درنگ روانه بیمارستان شوید.

درد ناگهانی معده
درد معده‌ای که در سمت راست و پایین احساس می‌شود یا به‌طور ناگهانی می‌آید و می‌رود را می‌توانید یک نشانه مشکوک و نیازمند درمان تلقی کنید.

اگر فرزند شما سمت راست و پایین معده‌اش احساس درد می‌کند، از او بخواهید بالا و پایین بپرد. اگر این کار برای کوچولوی شما سخت بود، می‌توان حدس زد که او از آپاندیسیت رنج می‌برد. اگر چه آپاندیس سمت راست و پایین شکم قرار دارد اما درد ناشی از آن می‌تواند در اطراف ناف و یا پایین معده هم احساس شود. در صورتی که ویروس‌هایی که به معده حمله می‌کنند دلیل این درد باشند، احتمالا همراه با درد کودک‌تان واکنش‌هایی مثل تب، استفراغ و یا اسهال را هم نشان می‌دهد. اما به هر حال برای پیدا کردن علت اصلی، باید با پزشک کودک‌تان مشورت کنید و درمان را در صورت لزوم آغاز کنید.

اگر فرزند شما کمتر از چهار سال سن دارد و از معده‌دردی که چند ثانیه قطع می‌شود و دوباره آغاز می‌شود شکایت می‌کند، ممکن است به یک اختلال جدی و خطرساز روده دچار شده باشد. اگر چنین دردی با مشاهده خون در مدفوع همراه شد، دیگر دلیلی برای یک دقیقه وقت تلف کردن باقی نخواهد ماند.

کاهش ادرار، پوست خشک، استفراغ یا اسهال شدید کودک‌تان را حتما جدی بگیرید

 سردرد همراه با استفراغ
سردردی را که در آغاز صبح و به محض بیدار شدن، کودک‌تان از آن شکایت می‌کند یا اینکه در میانه شب او را از خواب بیدار می‌کند، به ویژه اگر با تهوع و استفراغ همراه باشد باید یک نشانه خطر تلقی کنید.

این نشانه‌ها می‌تواند خبر از ابتلای کودک شما به میگرن دهد. میگرن در کودکان اگرچه مشکلی آزار‌دهنده است اما خطرناک نیست و اغلب از اعضای فامیل یا خانواده به ارث می‌رسد. با این وجود سردرد همراه با استفراغ در شب و ابتدای صبح، می‌تواند از مشکل جدی‌تری در مغز و اعصاب حکایت کند که باید توسط متخصص آن را بررسی و برای درمانش اقدام کنید.

کم شدن ادرار
خشکی دهان و لب‌ها، کاهش ادرار، پوست خشک، استفراغ یا اسهال شدید کودک‌تان را حتما جدی بگیرید و تصور نکنید که گرمای تابستان دلیل بروز این نشانه‌هاست.

همه این نشانه‌ها می‌گویند که بدن کودک شما آب زیادی را از دست داده است و باید به سرعت درمان شود. از دست رفتن آب بدن می‌تواند تا از دست رفتن سطح هوشیاری فرزند شما و به خطر افتادن سلامتش پیش برود. تصور نکنید که با مشکل جدی‌ای روبه‌رو نیستید. شاید تا رسیدن کودکتان به این مرحله، چیزی باقی نمانده باشد. پس درحالی که سعی می‌کنید به کودکتان مایعات بیشتری بخورانید، سری هم به یک بیمارستان شبانه‌روزی کودکان بزنید و از اینکه خطری سلامت و جان کودک شما را تهدید نمی‌کند مطمئن شوید.

لب‌های آبی
اگر لب‌های کودک شما آبی‌رنگ شده‌ یا اینکه در اطراف دهان او تغییر رنگ واضحی مشاهده می‌کنید، یعنی سلامت کودک شما در خطر است. در صورتی که این نشانه‌ها با دشواری در تنفس، درد قفسه سینه، نفس‌نفس زدن و یا شنیده شدن صدای سوت در زمان تنفس همراه می‌شود، یعنی مشکل فرزندتان جدی و وضعیت‌اش اورژانسی است.

شاید یک واکنش آلرژیک دلیل بروز همه این نشانه‌ها باشد اما ابتلا به بیماری‌هایی مثل ذات الریه یا سیاه سرفه هم می‌تواند این نشانه‌ها را ایجاد کند. در صورتی که ریتم نفس کشیدن کودک شما به‌شدت تند شده مشکل را جدی بگیرید. تعداد نفس‌های او در ۳۰ ثانیه را بشمارید و میزانش را در دو ضرب کنید. عدد به دست آمده در نوزادان نباید کمتر از ۶۰، در بچه‌های زیر یک سال کمتر از ۴۰ و در کودکان ۱ تا ۳ ساله نباید از ۳۰ کمتر باشد. اگر کودک شما بین ۴ تا ۱۰ سال سن دارد، این عدد برای او نباید از ۲۴ کمتر شود.

استفراغ بعد از زمین خوردن
اگر کودک زیر شش ماه شما بعد از زمین خوردن و یا ضربه خوردن به سرش علائمی مثل استفراغ یا کم شدن هوشیاری را نشان می‌دهد، آنها را جدی بگیرید.

در چنین شرایطی هیچ زمانی برای تلف کردن ندارید. ممکن است کودک شما دچار صدمات مغزی جدی شده باشد و اگر تنها کمی دیر به بیمارستان برسانیدش، جبران صدمات وارد شده دشوار یا غیرممکن می‌شود. مهم نیست که کودک‌تان از چه ارتفاعی افتاده و یا چه چیز به سرش خورده؛ این نشانه‌ها را در هر حال باید جدی بگیرید.