مدیتیشن چیست؟
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]وقتی که اراده میکنید مدیتیشن را شروع کنید، باید بدانید که میتوانید این کار را به شکلهای مختلف انجام دهید.[/box] مدیتیشن می تواند به آرامش افراد در استرس، به حفظ سلامتی و به بهبودی بیماران کمک کند .کسانی که مدیتیشن را به صورت مرتب انجام می …
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]وقتی که اراده میکنید مدیتیشن را شروع کنید، باید بدانید که میتوانید این کار را به شکلهای مختلف انجام دهید.[/box]
مدیتیشن می تواند به آرامش افراد در استرس، به حفظ سلامتی و به بهبودی بیماران کمک کند .کسانی که مدیتیشن را به صورت مرتب انجام می دهند، کمتر دچار اضطراب و افسردگی می شوند و هم شادمانی و رضایت بیشتری از زندگی دارند. مدیتیشن آرامش عمیقی ایجاد می کند که در آن احساس توازن و تعادل فکری خواهید کرد. نتیجه این تعادل فکری افزایش بصیرت، ارتقای افکار، و خونسردی در برخورد با مشکلات است.
آرامش و خود شناسی بیشتر و پذیرش بهتر دیگران، روابط اجتماعی را نیز دگرگون می کند. مدیتیشن با ایجاد شرایط رهایی از استرس می تواند به کاهش علائم بسیاری از بیماریها کمک کند در شماره قبل نشریه در مورد فواید مدیتیشن صحبت کردیم در ادامه به روشهای مدیتیشن و انتخاب محل مناسب برای آن بحث خواهیم کرد امیدواریم مفید و سودمند واقع شود.
روشهای مدیتیشن
احتمالاً حالا که راجع به فواید مدیتیشن بیشتر دانستهاید، تصمیم دارید، روشهای مدیتیشن کردن را نیز یاد بگیرید. اولین کار برای شروع مدیتیشن این است که مکان و زمان مناسبی را برای مدیتیشن انتخاب کنید. از خودتان سوال کنید، بهترین زمان در طول روز برای من چه زمانی است؟ صبح، ظهر، بعدازظهر و یا شب؟ میزان مشغله کاری من در آن ساعات خاص چقدر است؟ آیا میتوانم در آن زمان به طور مداوم مدیتیشن کنم؟ آیا میتوانم ۲۰-۱۰ دقیقه از وقتم را هر روز به این کار اختصاص دهم؟ چند روز باید مدیتیشن کنم، ۱۰ روز، ۲۰ روز یا ۶۰ روز؟
حالا پاسخهای خود به این سوالهایتان را بنویسید و تاریخ و زمان آن روز را نیز در پایین صفحه بنویسید. پاسخهایتان را ضمیمه تقویم خود کنید و هر بار که مدیتیشن میکنید احساس خود را نیز در آن روز در تقویمتان بنویسید. نوشتن این موارد به شما اشتیاق بیشتری میدهد تا ادامه دهید و موفقیتهای بیشتری به دست آورید.
انتخاب محل مناسب مدیتیشن
محلی را برای مدیتیشن کردن انتخاب کنید اما دقت کنید که در آنجا تلویزیون و یا هر چیز دیگری که حواستان را پرت میکند نباشد. وقتی که محیطی را برای مدیتیشن انتخاب میکنید، بدن خود را به آن محیط برای اینکار عادت میدهید و همیشه آنجا را برای مدیتیشن در ذهن خود ثبت میکنید پس علاوه بر سر و صداهای اضافی به بوها و زنگها نیز توجه کنید. چه چیزهایی میتوانند فضای مورد نظر شما را روحانیتر و مصونتر سازند؟ سعی کنید آنها را در آن مکان قرار دهید و سر و صداها و بوهایی که شما را آزار میدهند را حذف کنید. مثلاً میتوانید عود روشن کنید و یا موسیقی بسیار ملایمی پخش کنید.
یا اینکه از خودتان بپرسید: آیا به صدایی نیاز دارم؟ آیا لازم است که شمع روشن کنم؟ با چیزهایی شروع کنید که شما را جذب میکنند مثلاً اگر با نور شمع، صدای آرام موسیقی و عود به آرامش و احساس پاکی بیشتری میرسید، اینکارها را انجام دهید. وقتی که مکان خود را آماده کردهاید، مدیتیشن را شروع کنید. روی زمین بنشینید در حالی که سر، گردن و ستون فقراتتان در یک راستا باشند، در این حالت کمترین فشار ممکن روی بدن شما وارد میشود چرا که نیاز به تلاش فراوان برای رسیدن به تعادل فیزیکی ندارید. در ضمن در این حالت هم احساس راحتی بسیار میکنید و هم احتمال آنکه به خواب بروید به حداقل میرسد. در مرحله بعدی شروع کنید به حرف زدن در مورد طبیعت و ماهیت خودتان (البته صورت ذهنی).
بسیار طبیعی است که ذهن در ابتدا مقاومت نشان میدهد و نافرمانی میکند زیرا ذهن شما قبل از مدیتیشن مثل یک اسب چموش است و وقتی که تصمیم میگیرید مدیتیشن کنید، ذهنتان نیز تلاش میکند به هر نحوی که شده و با هر چیزی ممکن شما را از تمرکز کردن روی کاری که انجام میدهید، دور کند. اما اگر در موقعیت و حالتی که هستید بمانید و اجازه ندهید ذهنتان و فکرتان شما را از کاری که تصمیم به انجامش داشتید، دور کند این اسب وحشی، کمکم شروع میکند به سرویس دادن به شما و کمکتان نیز میکند.
در واقع مرحله شما مدیتیشن، سختترین مرحله است. افرادی که مدیتیشن را شروع میکنند ولی فقط روی کار که انجام میدهید، شروعکننده هستند و هرگز آن را به طور مداوم ادامه نمیدهند، دو دستهاند یا اینکه از همان ابتدا میخواهند کامل و بهترین باشند و در مدیتیشن تمرین کردنشان هیچ نقصی نباشد ولی بعد از مدتی وقتی که فقط یک روز را از دست میدهند، مأیوس میشوند و تحمل پذیرفتن این اختلال را ندارند پس برنامه خود را رها میکنند و گروه دوم نیز کاملاً برعکس گروه اول هستند یعنی هر چه گروه اول تلاش میکنند این کار را بدون کم و کاست انجام دهند، گروه دوم برنامه را اصلاً جدی نمیگیرند و به طور کاملاً پراکنده و فقط گاهی اوقات مدیتیشن میکنند و بسیار هم تعجب میکنند که چرا هیچ نتیجهای از مدیتشین کردن، عایدشان نمیشود. بنابراین وقتی که میخواهید مدیتیشن را شروع کنید از ذهنتان فقط انتظار یک اسب وحشی را داشته باشید که باید رامش کنید.
مدیتیشن را با زمان کم شروع کنید
مدیتیشن را با مدت زمانهای کوتاه مثل ۱۰ دقیقه شروع کنید چرا که اگر اینکار را از همان ابتدا با ۳۰ دقیقه شروع کنید، زود دلزده و خسته میشوید. چرا که یک اسب وحشی در طول این مدت زمان طولانی دائماً با شما در حال جنگ است و ۱۰ دقیقه برای افراد مبتدی بسیار ایدهآل است. تا از احساس موفقیتهای کوچک، لذت بیشتر ببرید. حالا بیایید تمرین را با هم شروع کنیم. به مدیتیشن کردن مثل ورزش کردن فکر کنید: انتظار نداشته باشید که بدون تمرین و آمادگی وارد صحنه شوید و یک وزنه سنگین را بلند کنید باید از وزنههای کوچکتر و سبکتر شروع کنید. به محض آنکه مدیتیشن را شروع میکنید، ذهنتان به هزار سمت میرود از لیست چیزهایی که باید بخرید تا برخورد با همکارتان، تعمیر ماشینتان و … این واکنش مغز، طبیعی است چرا که میخواهد به شما بگوید: «من مدیتیشن نمیکنم! من میدانم که نمیتوانم مدیتیشن کنم!»
به جای آنکه منصرف شوید و تصمیم که گرفتهاید را رها کنید، بهتر است که دوباره به موضوع اصلی فکر کنید. روی نفسهایتان متمرکز شوید و هر بار که حواستان پرت چیزی شد همین کار را انجام دهید. شما در حال پرورش دادن یک عضله نیرومند در ذهنتان هستید و اینکار نیاز به تمرین و ممارست دارد و مطمئن باشید که یک روز بهرههای فراوانی از این عضله نیرومند عایدتان میشود. وقتی که توانستید به این مرحله مدیتیشن برسید، شما بر ذهن کاملاً مسلط شدهاید بیآنکه آن را به قل و زنجیر کشیده باشید. و حالا میتوانید ابرهای پراکنده در آسمان ذهن وحشی خود را پاک کنید و کنار بکشید.
وقتی که اراده میکنید مدیتیشن را شروع کنید، باید بدانید که میتوانید این کار را به شکلهای مختلف انجام دهید مثلاً در کلاسهای مدیتیشن شرکت کنید. کلاسهای ایروبیک، شنا، یوگا، وزنهبرداری، پیادهروی و … را امتحان میکنید و یا لااقل راجع به هر یک اطلاعاتی جمع میکنید و بعد آن را که از همه برای شما مناسبتر است انتخاب میکنید. مدیتیشن نیز همینگونه است باید از میان تمام روشها و حالتها آن را که از همه برای شما بهتر است، انتخاب کنید.
روشهای متفاوت مدیتیشن عبارتند از روشهای بودایی، تائویی، هندی، صوفی و کابالا و حتی برخی روشهای سنتی غربی. مهم نیست که کدام روش را انتخاب میکنید، مهم سفری است که در پیش گرفتهاید و باید به سرانجام برسانید. شما میتوانید به صورت شنیداری و یا دیداری مدیتیشن کنید. برخی تصاویر را روی دیوار بزنید که برای شما الهامبخش باشند و در فضا بوها و صداهای خوشایندی را پخش کنید. در اینچنین محیطی راحتتر میتوانید متمرکز شوید تا اینکه یک محیط خالی از وسایل و کاملاً بیسر و صدا را انتخاب کنید.
مدیتیشن همراه با فکر
این روش مدیتیشن از روشهای بودایی که «ویپاسانا» نام دارند، الهام گرفته شده است. به نوعی تمرین و تمرکز کردن روی اکنون با هوشیاری کامل است. در عین حال افکار و تصاویری که از برابر دیدگان ذهنتان عبور میکند را نظاره میکنید، به آنها اجازه میدهید بدون آنکه به شما وصل شوند، از کنارتان بگذرند.
مدیتیشن حرکتی
برای افرادی که به سختی میتوانند در یک جا به حالت آرام و بیحرکت بمانند، روشهای مدیتیشن دیگری نیز وجود دارد. روشهایی که در آن حرکت نیز وجود دارد. مثلاً تایچی، کویی گانگ، و یا یوگا. تای چی و کوییکانگ هر دو روش آرام و کند هستند، یعنی حرکات با هدف و فکر و به آرامی انجام میشوند و فرد روی آنها تمرکز میکند. در این دو روش، فرد به طور هوشیارانه به جریان انرژی که از تمام بدنش شناور است، متمرکز میشود.
مدیتیشن به سبک اشراقی
این سبک از مدیتیشن نخستین بار توسط ماهاریشی ماهش به شهرت رسید. با این روش شما به مرحله بسیار عمیق آرامش وارد میشوید و به معنا میرسید.